70 lat temu zatonął niszczyciel ORP "Orkan"
70 lat temu, 8 października 1943 roku, na północnym Atlantyku zatonął, trafiony torpedą, niszczyciel ORP "Orkan". Poległo 178 polskich marynarzy. Była to największa jednorazowa strata polskiej Marynarki Wojennej.
W 1942 roku Brytyjczycy przekazali polskiej Marynarce Wojennej w użytkowanie nowo wybudowany niszczyciel HMS "Myrmidon". Okrętowi nadano nazwę "Orkan". Polską banderę podniesiono na nim 18 listopada 1942 roku. Wszedł do służby w styczniu 1943 roku. Osłaniał konwoje do Murmańska, przez Atlantyk, do Algieru, pełnił służbę patrolową w Zatoce Biskajskiej, współpracując z samolotami w zwalczaniu U-bootów. W lipcu 1943 roku ORP "Orkan" przewiózł do Wielkiej Brytanii trumnę z ciałem gen. Władysława Sikorskiego, który zginął w katastrofie lotniczej w Gibraltarze.
W swoim ostatnim rejsie "Orkan", dowodzony przez komandora porucznika Stanisława Hryniewieckiego, płynął w eskorcie konwoju zmierzającego z Kanady do Wielkiej Brytanii. Nad ranem 8 października 1943 roku niszczyciel został trafiony torpedą akustyczną wystrzeloną z niemieckiego okrętu podwodnego U-378.
Według ustaleń dochodzenia przeprowadzonego przez Kierownictwo Marynarki Wojennej, zacytowanych w książce Tadeusza Kondrackiego "Niszczyciel ORP 'Orkan' 1942-1943", okręt został trafiony w komorę amunicyjną jednego z dział. Wybuch amunicji rozerwał zbiornik paliwa a płonąca ropa zalała pokład. Część marynarzy zginęła od ognia i odłamków, inni nie zdołali wydostać się na pokład przed zatonięciem okrętu. Nastąpiło ono w cztery, pięć minut po trafieniu torpedą. Radiotelegrafiści zdążyli nadać informację o tym, że okręt tonie.
Jak pisze Tadeusz Kondracki, nie jest możliwe ustalenie dokładnej liczby marynarzy, którzy opuścili okręt. Było ich 60 - 80. Część umarła z wyczerpania i wychłodzenia w lodowatej wodzie, zanim - po nieco ponad godzinie - pojawił się w miejscu zatonięcia "Orkana" brytyjski niszczyciel HMS "Musketeer". Uratował on 40 polskich marynarzy i 3 brytyjskich. Zginęło 178 polskich oraz około 20 brytyjskich marynarzy. Jednym z poległych był ppor. Eryk Sopoćko, reporter wojenny-marynista, który opisał patrole okrętu podwodnego "Orzeł" i pościg za "Bismarckiem".
Polska Marynarka Wojenna utraciła podczas II wojny światowej oprócz "Orkana" okręty: ORP "Orzeł", ORP "Grom", ORP "Kujawiak", ORP "Jastrząb", ORP "Dragon". (PAP)
tst/ls/Ijuh