AIR SHOW Radom 2013 - Turniej podniebnych rycerzy

Na niebie i ziemi pokaże się około 250 wojskowych i cywilnych statków powietrznych. Udział w Międzynarodowych Pokazach Lotniczych AIR SHOW-2013 potwierdzili już lotnicy z 19 państw, od Austrii po Wielką Brytanię. Organizatorzy nie zamknęli jeszcze listy uczestników i przewidują niespodziankę, która uświetni obchody 95. rocznicy powstania naszego lotnictwa wojskowego.

Z zagranicy przyleci do Radomia ponad 50 samolotów i śmigłowców. Połowa z nich zademonstruje się w powietrzu, a drugą połowę będzie można podziwiać na ziemi. Gośćmi AIR SHOW-2013 będą zespoły akrobacyjne "Midnight Hawks" (4 odrzutowce Hawk) z Finlandii, "Wings of Storm" (6 samolotów turbośmigłowych PC-9) z Chorwacji i "Patrouille Suisse" (6 odrzutowców F-5E) ze Szwajcarii. Wszystkie gościły już w naszym kraju i chętnie tu wracają.

AIR SHOW-2013 będzie prawdopodobnie ostatnim pokazem szwajcarskiej grupy w Polsce. Zespół "Patrouille Suisse" w 2015 roku ma być rozwiązany w związku z planem wycofania samolotów F-5E ze służby i zastąpienia ich wielozadaniowymi odrzutowcami JAS-35E Gripen. Natomiast dla Finów udział w AIR SHOW-2013 będzie jedynym występem zagranicznym w tym roku.

Polskie Siły Powietrzne w kategorii pilotażu zespołowego reprezentować będą "Orlik" i "Biało-Czerwone Iskry". Pierwszy zespół tworzy w tym roku osiem samolotów turbośmigłowych PZL-130 Orlik TC-II, drugi to cztery odrzutowce TS-11 Iskra. Dla zespołu na Iskrach będą to szczególne pokazy, gdyż AIR SHOW-2013 stoi pod znakiem 50. rocznicy wdrożenia tych maszyn do polskiego lotnictwa wojskowego. Na Iskrach wyszkoliły się tysiące pilotów, nie tylko polskich.

W sumie lotnictwo Sił Powietrznych RP reprezentować będą na ziemi i w powietrzu 64 samoloty i śmigłowce. Marynarka Wojenna i Wojska Lądowe przyślą kolejnych tuzin maszyn. Inne służby państwowe i instytucje wystawią 26 statków powietrznych.

Pokazy zainauguruje defilada powietrzna 45 samolotów i śmigłowców, od TS-11 Iskra po F-16. Przelecą one na wysokości od 150 do 450 metrów nad lotniskiem. Defiladę zamknie "latający radar" - natowski E-3 AWACS z polskim personelem na pokładzie. Od 2007 roku kilkunastu naszych lotników służy w sojuszniczym komponencie sił wczesnego ostrzegania w natowskiej bazie w Geilenkirchen.

Nowinką AIR SHOW będzie wystawa uzbrojenia Wojsk Obrony Przeciwlotniczej i Wojsk Radiotechnicznych. Przeciwlotnicy pokażą zestaw rakietowy S-125 Newa S.C. wraz z mobilnym modułem stanowiska dowodzenia, a radiotechnicy najnowszą mobilną stację radiolokacyjną TRS-15 Odra. To jedna z nielicznych okazji, by zobaczyć taki sprzęt poza koszarami i poligonami.

To, że śmigłowcem można wykonać pętlę, udowodni brawurowo pilot holenderskiego "Red Skina" - Apacza AH-64. Natomiast piloci firm PZL Świdnik i PZL Mielec, rywalizujących o kontrakt na dostawę 70 śmigłowców dla polskich sił zbrojnych, postarają się zademonstrować w powietrzu z jak najlepszej strony wiropłaty S-70i i AW-149. Francuzi będą promować również rywalizujący o wielomiliardowe polskie zlecenie śmigłowiec Eurocopter EC-725.

Warto przyjechać na AIR SHOW-2013, by zobaczyć akrobacje na myśliwcach F-16 w wykonaniu solistów - Greka, Turka i Belga. Grek, kapitan Georgios Androulakis jest liderem F-16 Demo Team "ZEUS". Jego pokaz trwa 12 minut. Rozpędza "ZEUSA" do około 1300 km/godz i porusza się na wysokościach między 100 a 5000 metrów z przeciążeniami osiągającymi 9.5 g. Lata samolotem F-16 w wersji takiej, jaką mamy w Polsce, z konforemnymi zbiornikami paliwa, instalowanymi na górnej części kadłuba samolotu. To pierwszy i jedyny na świecie pilot-akrobata na tak skonfigurowanym F-16.

Potężną dawkę huku zapewnią podczas AIR SHOW-2013 piloci włoskiego Typhoona, francuskiego Rafale oraz węgierskiego i czeskiego Gripena. Trudność pokazów dla pilotów polega na tym, że zmagając się z wielkimi przeciążeniami organizmu, przy których zwykły człowiek dawno straciłby przytomność, wykonują w ograniczonej przestrzeni i ustalonym czasie skomplikowane wiązanki figur, w precyzyjnym układzie choreograficznym. Gdy silniki pracują na maksymalnych obrotach, ich maszyny ostro wzbijają się do góry, z prędkością 300 metrów na sekundę, by za chwilę pikować w dół lub lecieć do góry nogami.

Po niemal 10 latach od wycofania z arsenału polskich Sił Powietrznych znów będzie można podziwiać na polskim niebie "ołówka". Do Radomia przyleci z Rumunii zmodernizowany MiG-21 LanceR. Polscy soliści pokażą się za sterami MiG-29 i Su- 22. Atrakcyjnie zapowiada się symulacja współpracy pary naszych F-16 z nawigatorami naprowadzającymi odrzutowce na cele naziemne. To będzie widowisko z kategorii "błysk, dźwięk i dym".

Bycie pilotem pokazowym to zajęcie dla tych, którzy naprawdę są obdarzeni ptasim instynktem, a dodatkowo uzyskali certyfikat potwierdzający ich przygotowanie do akrobatycznych wyczynów na niskich wysokościach. Solistami zostają zwykle piloci- instruktorzy legitymujący się nalotem co najmniej 1500 godzin. Bardzo często ich samoloty noszą ozdobne malowanie tak jak maszyna kapitana Sedata Yalina Ahbaba, pilota pokazowego zespołu Tureckich Sił Powietrznych SOLOTURK.

Dziś, gdy na szczęście nie musimy być świadkami walk powietrznych, uczestnictwo w pokazach jest dla pilotów namiastką turniejów rycerskich. Rumaki zastępują potężne silniki turboodrzutowe, zbroje - kombinezony przeciw przeciążeniowe i hełmy z wyświetlaczami, a zamiast mieczy główną rolę odgrywają kolorowe dymy i flary.

Pokazy w Radomiu są przeglądem najnowocześniejszego sprzętu lotniczego będącego w uzbrojeniu lotnictwa wojskowego państw europejskich. Są także częścią dyplomacji wojskowej - piloci są bowiem ambasadorami swoich ojczyzn, z dumą prezentują własne tradycje i barwy.

AIR SHOW-2013 zwiastuje otwarcie w Radomiu-Sadkowie czternastego portu lotniczego w Polsce, dostępnego dla komercyjnego ruchu powietrznego. Pokazy organizują Dowództwo Sił Powietrznych, Miasto Radom, Aeroklub Polski, Port Lotniczy Radom oraz Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne SWAT. Patronami medialnymi AIR SHOW-2013 są Wirtualna Polska, TVP1, TVP Info, Superexpress i Radio Eska.

Ppłk Artur Goławski, rzecznik prasowy Dowództwa Sił Powietrznych

Dla Finów udział w AIR SHOW-2013 będzie jedynym występem zagranicznym w tym roku.