Czym grozi zawał jądra

Silny ból jądra, promieniujący do pachwiny i podbrzusza, któremu towarzyszy podwyższona temperatura, nudności czy wymioty, może być zwiastunem bardzo poważnego problemu. Określenie "zawał" jest trochę mylące, ale konsekwencje tej przypadłości mogą być równie groźne dla naszego zdrowia, a także... potencjału reprodukcyjnego.

Chyba żadnego mężczyzny nie trzeba przekonywać, jak ważną rolę pełnią jądra. Odpowiadają za produkcję plemników, ale również męskiego hormonu płciowego - testosteronu. W okresie dojrzewania to on sprawia, że chłopiec staje się mężczyzną, kształtując jego sylwetkę i wywołując zainteresowanie seksem; a w dorosłym życiu decyduje o naszych możliwościach prokreacyjnych i kształtuje "męskość", popychając do rywalizacji z innymi osobnikami naszego gatunku. Gdy testosteronu jest za mało, nabieramy kobiecych kształtów - biodra się zaokrąglają, a piersi rosną. Zmniejsza się zainteresowanie seksem, słabnie poczucie własnej wartości, pojawia się apatia oraz uczucie permanentnego zmęczenia.

Jednak czasami jądra zaczynają szwankować. U młodych chłopców i mężczyzn (zazwyczaj między 14. a 20. rokiem życia) bardzo poważnym zagrożeniem staje się tak zwany ostry skręt powrózka nasiennego, zwany także skrętem lub zawałem jądra.

Ostre cięcie

Nasze jądra są zawieszone na nasieniowodzie. Niekiedy wokół niego może okręcić się tzw. powrózek nasienny, powodując odcięcie dopływu nasienia, ale przede wszystkim krwi.

Kto jest narażony na taki problem? Przede wszystkim mężczyźni, którzy mają wady anatomiczne, wywołane m.in. zbyt wysokim przyczepem osłonki pochwowej jądra, nadmierną ruchomością jądra albo jego niezstąpieniem (po urodzeniu jądra pozostają w jamie brzusznej).

Czasami przyczyną schorzenia staje się forsowne uprawianie sportu, na przykład bardzo intensywna jazda na rowerze. Ryzykowne bywają także urazy, na przykład uderzenie piłką w krocze. Skręt jądra sygnalizuje zazwyczaj nagły, bardzo silny jego ból, który często pojawia się w nocy i promieniuje do pachwiny czy podbrzusza. Zazwyczaj następuje też obrzęk oraz zaczerwienienie moszny. Towarzyszą mu niekiedy również nudności, wymioty oraz podwyższona temperatura. Dolegliwości bywają tak silne, że mogą doprowadzić do zapaści ze spadkiem ciśnienia krwi. Okręcający się wokół nasieniowodu powrózek nasienny może w bardzo krótkim czasie odciąć dopływ krwi, doprowadzając do martwicy, czyli trwałego uszkodzenia jądra.

W takiej sytuacji niezbędna jest szybka pomoc lekarska. Im dłużej będziemy zwlekać z wizytą u specjalisty, najlepiej urologa, tym bardziej zmniejszymy szanse na uratowanie jądra. Szacuje się, że pomoc powinna nadejść w ciągu maksymalnie 6 godzin od pojawiania się objawów - w tym czasie musi nastąpić interwencja chirurgiczna, która jest jedynym sposobem uporania się ze skrętem jądra. Jeśli jest ono niedokrwione dłużej niż 6 godzin, prawdopodobieństwo uratowania dramatyczne spada. Konieczne staje się wówczas usunięcie jądra. Wprawdzie nie musi to oznaczać bezpłodności, ale mężczyzna pozbawiony "klejnotu" czuje się znacznie mniej wartościowy. Dlatego niektórzy decydują się np. na wszczepienie teflonowej protezy jądra.

W trosce o jądra

Nawet jeśli nie dopadnie nas tak poważna dolegliwość, o jądra trzeba dbać i regularnie je kontrolować. Po gorącej kąpieli czy prysznicu warto dokładnie zbadać palcami zawartość worka mosznowego. Niewielki guzek na szczycie jądra nie powinien nas niepokoić, ponieważ jest to tzw. najądrze, gdzie magazynowane są plemniki (aż do osiągnięcia dojrzałości).

Wszystkie inne wyczuwalne zgrubienia, zwłaszcza stwardniałe, należy skonsultować z lekarzem, nawet jeśli nie powodują bólu. Mogą być bowiem zwiastunem raka jądra, najczęściej występującego nowotworu u mężczyzn poniżej 40. roku życia. Liczba chorych gwałtownie rośnie, co specjaliści tłumaczą m.in. niesprzyjającymi czynnikami środowiskowymi, na przykład dużym stężeniem estrogenów w mleku krowim.

Nadmiar tych hormonów może prowadzić także do problemów z przemianą materii, osłabienia popędu płciowego, zaburzeń erekcji, a nawet niepłodności spowodowanej zbyt małą liczbą plemników w spermie. "Buzowanie" estrogenów przyczynia się do powiększenia gruczołu krokowego i zwiększenia ryzyka chorób prostaty. Niekiedy wywołuje też depresję, cukrzycę oraz inne poważne choroby.

Nasze jądra nie lubią też ciasnej bielizny czy spodni. Niewygodna odzież powoduje wzrost temperatury w mosznie, co sprzyja rozwojowi komórek nowotworowych, a także pogarsza jakość spermy.

RAF