Laser - broń przyszłości?
Nadchodzi czas miotaczy promieni!
Na niebie krzyżują się promienie najróżniejszych kolorów, a wszystko, czego dotkną, eksploduje. Działa laserowe niszczą czołgi, samoloty i okręty, w miotacze promieni wyposażona jest również piechota. Tak mniej więcej wyglądają sceny wojen w filmach science fiction. Tymczasem laserowa broń nie jest wcale wizją przyszłości, ale coraz bliższą rzeczywistością.
Kiedy amerykańska marynarka wojenna przeprowadziła udane testy działa laserowego typu LaWS, wywołało to wielką sensację. Dowódcy nie szczędzili pochwał broni, która potrafi zniszczyć wybrane cele na morzu oraz zestrzelić samoloty bezzałogowe. Okres testów się zakończył, a cała technologia jest funkcjonalna. Nie jest to broń, którą chowa się na szczególne okazje, będzie w użyciu każdego dnia – powiedział po udanych testach amerykański kontradmirał Matthew Klunder. Czy oznacza to, że nastał czas laserowych miotaczy?
Działo laserowe typu LaWS / Świat na dłoni
Zbyt wielkie oczekiwania
Zasada działania broni laserowej to nic nowego. Pierwszy funkcjonalny laser został skonstruowany w 1960 roku w USA przez Theodora H. Maimana, a pierwszy prototyp laserowej broni powstał zaledwie osiem lat później. Już wówczas uważano, że sceny z filmów science fiction szybko mogą stać się rzeczywistością. Wielkie oczekiwania jednak się nie zrealizowały. Technologia laserowa natrafiła na takie same problemy, jakie przechodziły swego czasu komputery. By wydajność była odpowiednio wysoka, urządzenie musiało mieć ogromne rozmiary i masę. Rozwój i badania nad laserem nie należą przy tym do tanich, do dziś pochłonęły już miliardy dolarów.
Laser może służyć m.in. do niszczenia dronów, rakiet, broni pokładowej czy mniejszych okrętów
Inaczej niż w filmie
Dopiero teraz laser staje się użytecznym i dostępnym rodzajem broni. Okazuje się przy tym, że w porównaniu z klasycznymi pociskami, granatami i rakietami ma wiele zalet. Promień laserowy porusza się z prędkością światła, zatem w cel trafia niemal natychmiast. Co więcej, wbrew temu, co pokazują filmy, promień jest niewidzialny i nie wydaje żadnego dźwięku, dzięki czemu nie zdradza lokalizacji źródła wystrzału. Oprócz tego, jeśli pominiemy koszty przygotowania, to użycie takiej broni jest znacznie tańsze niż klasycznej. Działo laserowe jest zatem idealną obroną przeciw pociskom sterowanym i samolotom bezzałogowym.
LaWS AN/SEQ-3 (XN-1) - działo laserowe zainstalowane na amerykańskim okręcie USS Ponce w 2014 roku. Jego wydajność to 30 kilowatów, czyli milion razy więcej niż laserowe wskaźniki. Potrafi niszczyć drony / Świat na dłoni
Nikt nie chce zaspać
Chociaż w związku z bronią laserową najczęściej mówi się o armii amerykańskiej, prace nad jej rozwojem trwają też w wielu innych państwach, na przykład w Izraelu, Francji, Niemczech i Chinach. Problemem za to wciąż pozostaje wydajność laserów - choć generatory są duże, do celu dociera tylko część energii początkowej, przez co "ustrzelić" z tej broni można jedynie małe obiekty. Zwiększenie ich wydajności to jednak tylko kwestia czasu.
THEL/ACTD - wydajny laser na bazie chemicznej testowany we współpracy USA i Izraela. Podczas testów zdołał zestrzelić ponad dwadzieścia rosyjskich rakiet typu Katiusza i latające pociski moździerzowe / Świat na dłoni
Przyszłość w zasięgu ręki
W ciągu 10 lat armia amerykańska chce zainstalować lasery na myśliwcach, a ich skuteczność ma wzrosnąć dziesięciokrotnie. Generatory energii mają zostać zmniejszone do takich rozmiarów, że żołnierze doczekają się ręcznej broni laserowej w postaci karabinu. Jeden taki model już istnieje, służy jednak tylko do oślepiania przeciwnika. Pewne jest już jednak, że lasery zmienią kierunek rozwoju broni przyszłości.
HEL MD - działo laserowe umieszczone na opancerzonym samochodzie ciężarowym wykonane przez firmę Boeing. Broń ma wydajność 10kW i potrafi zestrzelić małe samoloty bezzałogowe, również podczas złej pogody / Świat na dłoni
ZALETY LASERA
• Dzięki prędkości światła dociera do celu niemal natychmiast po wystrzeleniu. Nie trzeba wykonywać skomplikowanych obliczeń przy namierzaniu ruchomego celu.
• Promień wykorzystuje światło niewidzialne dla ludzkiego oka i nie wydaje żadnego dźwięku, tak że wystrzał nie zdradza lokalizacji użycia broni.
• Może trafić w więcej celów w krótkim czasie, na przykład zestrzelić granaty moździerzowe i rakiety jeszcze przed osiągnięciem przez nie celu.
• Wystrzał z broni laserowej jest wielokrotnie tańszy od użycia konwencjonalnej broni.
WADY LASERA
• Jego skuteczność wyraźnie obniżają złe warunki pogodowe lub smog.
• Trafić można jedynie w cel, który jest w zasięgu widzenia. Oznacza to okręg około dziesięciu kilometrów.
• Zużywa dużą ilość energii, dlatego wraz z generatorem urządzenie ma dość duże rozmiary.
• Efekt nie jest dostatecznie dobry przy niszczeniu wielkich obiektów, takich jak samoloty czy czołgi. Na razie działa są skuteczne tylko na małe samoloty bezzałogowe i rakiety.
PHaSR - pierwszy w pełni funkcjonalny prototyp broni laserowej dla piechoty nie jest przeznaczony do zabijania, ale tymczasowego oślepienia wroga. Korzysta przy tym z promieni o dwóch różnych długościach fal / Świat na dłoni
CO POTRAFI LASER?
• Niszczenie dronów
• Niszczenie broni pokładowej
• Niszczenie rakiet
• Niszczenie mniejszych okrętów
JAK TO DZIAŁA?
Laser to uporządkowana wiązka promieni światła, czyli promieniowania elektromagnetycznego. Do wywołania promieni można wykorzystać wiele różnych materiałów, na przykład kryształy, gazy czy półprzewodniki, jak w przypadku klasycznego wskaźnika do tablic. W broni laserowych siłą niszczącą jest energia cieplna promieni, która jest w stanie przepalić pancerz, zapalić zbiornik z benzyną czy zniszczyć ładunek w rakiecie.
Świat na dłoni