Piłka kopana
Nie samą grą piłka nożna stoi. Nie byłoby przecież gry bez samej piłki, która nie od razu była taka, do jakiej jesteśmy przyzwyczajeni. Nie byłoby gry bez specjalnie do tego przeznaczonego miejsca – boiska. Nie byłoby wreszcie gry, gdyby piłkarze nie biegali po boisku, kopiąc piłkę, bez specjalnego obuwia – korków. Bez nich jeździliby po murawie boiska jak na łyżwach.
Historia piłki nożnej nie zaczęła się w ubiegłym stuleciu czy też w wieku XIX. Sięga ona czasów starożytnych. Piłkę kopali starożytni Egipcjanie, Grecy, Rzymianie i Aztekowie, kopano ją także w Chinach i Japonii. Niejasne są oczywiście przepisy, które regulowały wtedy kopanie piłki. Istnieją teorie, że dla Azteków była ona grą rytualną, podobnie być może było w Egipcie. W starożytnej Grecji i Rzymie była grą raczej brutalną, czymś na kształt walk gladiatorów (bez broni oczywiście) skrzyżowanych z catch-as-catch-can (łap, jeśli dasz radę), w której wszelkie chwyty były dozwolone. W Chinach kopanie piłki służyło raczej treningowi zwinności – był to jeden z elementów przygotowania adepta sztuk walki. W Japonii zaś podrzucanie piłki lub piłkopodobnego przedmiotu nogami, stojące na pograniczu żonglerki, jako żywo przypominało rodzimą "zośkę".
W zależności od rejonu świata posługiwano się różnymi piłkami – Aztekowie kopali kauczukową, pełną (laną) piłkę, na terenie Europy i w Azji do jej wykonania służyły zwierzęce wnętrzności (pęcherze) lub skóra. Tę ostatnią cięto na paski, które ściśle zwijano, otrzymując w ten sposób kulę (pełną); kopanie takiej piłki bosymi stopami zapewne nie należało do przyjemności.
Współcześnie kopie się piłkę wykonaną ze skóry lub skóropodobnego tworzywa, dopuszczonego przez FIFA. Musi być kulista, o obwodzie nie większym niż 70 cm i nie mniejszym niż 68 cm. Jej waga musi się zawierać pomiędzy 396 i 453 g. Musi być napompowana tak, by panowało w niej nadciśnienie wynoszące od 0,6 do 1,0 atmosfery czytaj więcej...
Zobacz również:
* Gotowe do gry! Gotowe do gry!*
* Postrzelona przez własne stringi Postrzelona przez własne stringi*
Kiedy w XIX wieku, w Anglii zaczęto pierwsze rozgrywki, stosowano piłkę zszytą z 18 prostokątnych pasków skóry, sznurowaną – tak, by umożliwić dostęp do pęcherza, a później kulistej gumowej dętki. Takie piłki, złożone z pasków, stosowane są również i teraz – taka była czternastołatowa oficjalna piłka Mistrzostw Świata 2006. Tyle, że nie są one współcześnie sznurowane – napełnia się je powietrzem przez specjalny wentyl.
Nowoczesne piłki mają kształt dwudziestościanu ściętego, wypełnienie ich powietrzem pod ciśnieniem powoduje, że mają kulisty kształt. Składają się z 32 łat, dwanaście z nich to pięciokąty foremne a dwadzieścia – sześciokąty foremne. Pierwszą taką piłkę wyprodukowano w latach 50-tych ubiegłego wieku i w szybkim tempie podbiła ona Europę – w latach 60-tych była już powszechnie używana. Świat podbiła dopiero piłka Telstar Adidasa – oficjalna piłka Mistrzostw Świata 1970. Na Euro 2008 opracowano specjalną piłkę, która miała być nie do złapania przez bramkarzy – ze względu na rotację, w jaką wpada. Jak się jednak okazuje bramkarze dali sobie z tym radę.
Jako, że nowoczesne technologie wkraczają w dokładnie wszystkie dziedziny życia, nie pominęły one także i piłki nożnej. Piłki używane w profesjonalnych rozgrywkach, kiedy ich ruch jest bardzo szybki, wyposaża się je system sensorów, umożliwiających automatyczne określenie, gdzie się odbiły lub w co trafiły.
Początkowo piłki były dwukolorowe – czarno-białe. Chodziło o to, żeby były dobrze widoczne w czarno-białych telewizorach. Wzór ten jest nadal używany, choć zdarzają się piłki wymalowane w wymyślne wzory, na przykład pierścienie mające ułatwić bramkarzowi określenie rotacji piłki. Są piłki w gwiazdy, są wielokolorowe czy jaskrawo ubarwione. Gra oczywiście musiała się toczyć na jakimś wyznaczonym terenie – nie mieli z tym kłopotu Grecy i Rzymianie, którzy przecież budowali stadiony – obiekty przeznaczone do rozgrywania zawodów w różnych dyscyplinach. Spory natomiast kłopot mieli z tym Anglicy, którzy podejrzeli grę w nogę u Rzymian. Kłopot ten rozwiązali rozgrywając "mecze" pomiędzy miastami, w których boiskiem był w zasadzie cały teren dzielący oba miasta a bramkami bramy miejskie obu miast czytaj więcej...
Zobacz również:
* Gotowe do gry! Gotowe do gry!*
* Postrzelona przez własne stringi Postrzelona przez własne stringi*
Angielska drużyna piłkarska w tamtych czasach liczyła o wielu więcej zawodników niż obecnie a ich liczba była płynna. Rozgrywki pomiędzy miastami tak się w Anglii rozpowszechniły, że aż doczekały się w średniowieczu oficjalnego zakazu, bo młodzi ludzie woleli kopać piłkę, niż doskonalić strzelanie z łuku i walkę na miecze, a przecież Anglia była wtedy uwikłania w wojny.
Dopiero w XIX wieku, w Anglii, kiedy rozpoczęły się pierwsze uregulowane przepisami rozgrywki, po raz pierwszy określono – mniej lub bardziej precyzyjnie – wymiary boiska. Gra się więc w piłkę na boiskach o wymiarach: szerokość od 45 do 90 metrów, długość od 90 do 120 metrów. Typowe boisko ma 106,5 metra długości a szerokie jest na 71,5 metra. Od 14 marca 2008 roku każde nowe boisko ma mieć 105 metrów długości i 65 metrów szerokości. Ustawione na nim bramki mają mieć 7,32 metry szerokości i 2, 44 metra wysokości. Przewinienie obrony – zagranie ręką lub faul na przeciwniku – w polu karnym o wymiarach: 40,23 metra na 16, 46 metra "nagradzane" jest rzutem karnym zwanym także jedenastką z odległości 10,97 metra od bramki.
Boiska pokrywa specjalna murawa, hodowana z wyselekcjonowanych gatunków wyjątkowo odpornej trawy. Na większości boisk jest to murawa składająca się z rozwijanych, precyzyjnie do siebie dopasowanych pasów lub też układanych obok siebie kwadratów. Umożliwia to przycinanie murawy w różne wzory. Po raz pierwszy taką murawę (kwadraty) zastosowano na Mistrzostwach Świata w 1974 w Niemczech.
Piłkarz nie może mieć na sobie żadnych rzeczy, które mogłyby spowodować zagrożenie dla innych zawodników lub niego samego – w szatni zostają więc zegarki i wszelka biżuteria, jaką "w cywilu" noszą piłkarze. Jedynym elementem ubioru, który może stanowić zagrożenie są korki. Piłkarze nie mogą jednak używać innego obuwia, bowiem w każdym na gładkiej podeszwie ślizgaliby się na gęstej murawie jak na łyżwach. Korki wymyślił i zaprojektował jeden z założycieli firmy Adidas – Adolf "Adi" Dassler. Początkowo nie było to zbyt wygodne obuwie, słynne trzy paski (logo Adidasa) usztywniały konstrukcję buta a same korki były gumowe i przymocowane na stałe do podeszwy. Dassler poszedł jednak po rozum do głowy i zastosował w 1954 roku korki wkręcane i tak już zostało. Jedynym obwarowaniem dotyczącym korków jest przepis mówiący o tym, że nie mogą być ani one ostre, ani metalowe czytaj więcej...
Zobacz również:
* Gotowe do gry! Gotowe do gry!*
* Postrzelona przez własne stringi Postrzelona przez własne stringi*
Kiedy się ogląda mecze, nie zwraca się uwagi na to wszystko – na piłkę, bramki, murawę, ubiór piłkarzy. A przecież stoją za tym wszystkim badania, w których wykorzystuje się najnowsze zdobycze techniki i nowe technologie, w wyniku czego stosuje się coraz to nowe rozwiązania, które mają z jednej strony umożliwiać jak największą skuteczność, z drugiej zaś – jak rękawice bramkarza – jak największą możliwość obrony. Czyli z piłką nożną jest jak we wszystkim – stoi za nią nauka.
Zobacz również:
* Gotowe do gry! Gotowe do gry!*
* Postrzelona przez własne stringi Postrzelona przez własne stringi*