Pokochały je miliony rowerzystów. Jak kupić odpowiedni rower górski?

Koło wynalezione na nowo

Rowery górskie wywodzą się w Kalifornii i oczywiście były odpowiedzią na potrzeby określonej grupy osób, a konkretnie właścicieli motocykli crossowych, którym pod koniec lat 70. ubiegłego wieku zakazano jeździć po zboczu góry Mount Tam. Szybko znaleziono substytut, a były nim oczywiście rowery. Początkowo wykorzystywano to, co było dostępne, a więc głównie bulwarowe cruisery. Dopiero później pojawiły się przerzutki, amortyzacja i inne dobrodziejstwa.

Kolejnym przełomem była powszechna zmiana średnicy kół. Na początku świat jeździł głównie na tych o rozmiarze 26", a później do gry weszły 27,5" i wreszcie najpopularniejszy obecnie rozmiar 29". Jakie są różnice? Popularny kiedyś rozmiar 26" zapewnia sztywność i lekkość, ale jednocześnie gorzej radzi sobie na nierównościach. Te najlepiej "wybierają" koła 29", które są stabilne, szybkie i więcej wybaczają. Pomiędzy tym mamy rozmiar 27,5" stanowiący kompromis, ale jednocześnie uważany za bardziej wymagający, ponieważ jest połączeniem szybkości i zwrotności.

Rozmiar ma znaczenie

Kołowa rewolucja sprawiła, że zmienił się sposób, w jaki dobieramy rozmiar ramy. Producenci nieco odeszli od wyrażania go w calach, a przeszli do oznaczeń od S do XXL. Niezależnie od tego, kupując rower, należy wybrać go zgodnie ze wskazaniami danej marki dla wybranego modelu. Przy profesjonalnych zastosowaniach zdarza się, że lepiej kupić jednoślad o jeden lub dwa rozmiary mniejszy, ponieważ zapewni to lepszą zwrotność np. w trakcie maratonów cross country. Jeżeli nabyliście sprzęt przez internet i rozmiar okazał się zbyt duży, to macie dwie drogi. Pierwsza to oczywiście wymiana roweru na inny, a druga to próba korekty poprzez montaż krótszego wspornika kierownicy lub wymiany samej kierownicy na giętą.

Ważny jest też materiał ramy. Najpopularniejsze ze względu na swoją cenę jest oczywiście aluminium, które zapewnia przyzwoitą trwałość, ale jednocześnie jest sztywne. Zazwyczaj ciężar rowerów aluminiowych ze średniej półki mieści się w okolicach 14 kg. Na drugim biegunie mamy włókno węglowe, które jest droższe i lżejsze. Takie rowery potrafią ważyć ok. 10 kg. Materiał ten bardzo dobrze pochłania drgania, ale jednocześnie jest delikatniejszy. Dalej jest podział na rowery męskie i damskie, te drugie mają łagodniejszą geometrię górnej rury trójkąta głównego. Kiedyś była ona prowadzona całkowicie ku dołowi, a teraz charakteryzuje się delikatnym wgłębieniem przy łączeniu z rurą podsiodłową.

Osprzęt

Kolejny istotny element to napęd roweru i tu najczęściej spotkacie dwie marki, a są nimi japońskie Shimano i amerykański SRAM. Nieco rzadziej traficie na niedoceniany Microshift z Tajwanu. Ten ostatni jest zazwyczaj montowany w tanich rowerach. Każdy producent dzieli swoje grupy w zależności od zastosowania i tak oto w przypadku Shimano dla początkujących przewidziano grupy Tourney, Altus, Acera i Alivio. Bardziej ambitni amatorzy mogą wybrać Deore lub SLX, a topowymi grupami są XT i XTR.

W konfiguracjach napędu można zaobserwować trend całkowitego pozbywania się przedniej przerzutki lub stosowania układów 2x, a więc z dwoma przełożeniami z przodu. Konfiguracja 3x ostała się jeszcze w grupach rekreacyjnych. Które z tych rozwiązań jest najlepsze? Próba odpowiedzi na to pytanie to jak usiłowanie rozstrzygnięcia sporu pomiędzy miłośnikami dwóch znanych polskich marek majonezu.

Elementem osprzętu są też hamulce i tu powszechnie używa się tarczowych, które dzielą się na mechaniczne i hydrauliczne. W tych pierwszych mamy więc linki, a w drugich - przewody z płynem. Hamulce mechaniczne są proste w obsłudze, a hydrauliczne uchodzą za skuteczniejsze w działaniu.

Hardtail czy full?

Zapewne te dwa pojęcia dla niektórych mogą brzmieć obco, a kryje się pod nimi rodzaj amortyzacji. W rowerach typu hardtail amortyzowany jest jedynie przedni widelec, a w fullach pojawia się także amortyzator tylny. Pełna amortyzacja przydaje się w bardziej ekstremalnych warunkach i tu warto mierzyć siły na zamiary, pamiętając, że częściowo pochłania ona siłę włożoną w pedałowanie. Możecie wybrać jeden z dwóch typów - olejowo-sprężynowy lub olejowo-powietrzny. Ten drugi wypada najlepiej w kwestii regulacji, której dokonuje się przez zmianę ciśnienia w komorze powietrznej, ale za to wymaga więcej uwagi w kwestii serwisu i codziennej eksploatacji.

Wreszcie dochodzimy do kwestii skoku amortyzatora i tutaj również przez lata dokonała się ewolucja, ponieważ obecnie najpopularniejszym skokiem dla rowerów górskich jest przedział od 100 do 120 mm. Skok to inaczej informacja dotycząca tego, o ile milimetrów się ugnie przed "dobiciem". Standardem jest blokada skoku, która powoduje, że podczas jazdy po asfalcie amortyzator ugnie się co najwyżej o kilka milimetrów.