Seks i Religia: Prawosławie

Aby nie urazić uczuć religijnych prawosławnej piękności, musimy wiedzieć, że „prawosławny”, znaczy tyle, co „ortodoksyjny”, czyli to samo co prawowierny (ortho – prawdziwy, doksa – wiara, nauka). Na prawosławne postrzeganie świata swój wpływ wywarła m.in. historia cerkwi. Prawo cerkiewne zawsze cieszyło się dużą autonomią, a sąd biskupi mógł wydawać wyroki. W szerokiej sferze dotyczyło to także życia rodzinnego.

Z prawosławia, jak z wielu innych religii wykształciło się wiele odłamów i tak samo, jak w innych wierzeniach, każdy odłam cechuje się swoimi zasadami. Obyczaje niektórych odłamów czy sekt, które zerwały z religią prawosławną, są one jednak godne przytoczenia. Warto je poznać w kontekście poznawania zwyczajów i upodobań seksualnych innych kultur.

Skopcy to odłam religijny, który powstał w czasach rozłamów w prawosławiu i podziale na wiernych staremu obrzędowi i nurtowi prawosławia po reformach. Staroobrzędowcy, a za nimi skopcy („białe gołębice”), wzięli się z kryzysu ruskiej kultury chrześcijańskiej w XVII wieku – z tak zwanej smuty. Sam spór religijny i podziały wewnątrz Cerkwi były błahe i kręciły się głównie wokół reformy obrzędu cerkiewnego i ksiąg liturgicznych. Jednak konsekwencją sporów był raskoł (rozłam), także w aspekcie religijno – państwowym. W uproszczeniu powstało wiele odłamów religijnych, a do jednego z nich zaliczają się skopcy.

Skopcy trzymali się tezy, że grzechem pierworodnym jest stosunek seksualny i pożądanie kobiety. Wzięło się to stąd, że wierzyli, iż Adamowi i Ewie wyrosły narządy płciowe w konsekwencji grzechu pierworodnego. Skopcy wiedzieli jednak jak zapobiegać „grzechowi”. Kastrowali, a pierwowzorem kastracji był dla nich żydowski rytuał obrzezania. Skopcy wyróżnili dwa rodzaje kastracji – chrzest ognia – małą pieczęć i carską pieczęć. Mała pieczęć oznaczała odjęcie jąder nożem i przypalanie żelazem kobiecych sutków. Carska pieczęć, lub inaczej - Wielka pieczęć polegała na usunięciu nożem bądź siekierą jąder i członka, a kobietom, oprócz przypalenia sutków wycięcie warg sromowych większych i łechtaczki. Czasem także warg sromowych mniejszych.

Ewangelia Mateusza 19,12: "Bo są bezpłodni [bądź bezżenni], którzy z łona matki tacy się narodzili; i są bezpłodni, których ludzie takimi uczynili; a są także bezpłodni, którzy ze względu na królestwo niebieskie sami zostali bezżennymi."

Takie „oczyszczenie”, a inaczej „wybielenie” miało zagwarantować wejście po śmierci w poczet aniołów i archaniołów. Ruch skopców silnie rozkrzewił się na Bałkanach (skopcy uciekali przed carskimi restrykcjami). W miarę czasu „Białe gołębie” poddały się procesem uczłowieczania – z czasem dozwolono wyznawcom na posiadanie dwójki dzieci przed aktem nadania pieczęci. Niektórzy pozwalali swoim żonom na stosunki seksualne z innymi mężczyznami, a najbardziej radykalni zażywali rozkoszy cielesnych bez żadnego umiaru do czasu kastracji (która miała ich oczyścić).
Obecnie istnieją niewielkie gminy skopców w Rosji, Rumunii i Serbii nie przekraczające jednak łącznie kilku tysięcy wiernych.

Prawosławni mają emocjonalny i nad wyraz moralny stosunek do spraw płciowych. Obecnie główny, oficjalny nurt prawosławia przyjmuje bardzo wyrozumiałą postawę np. dopuszcza możliwość udzielania rozwodów i zawierania małżeństw przez przygotowujących się do stanu kapłańskiego (celibat obowiązuje biskupów), gdyż żonaci duchowni są pozytywnym przykładem wartości sakramentu małżeństwa. Duchowość Wschodu silniej podkreśla wartość małżeństwa, kobiety, ciała, radości w życiu małżeńskim. Lew Starowicz słusznie uważa, że wynika to z tego, że prawosławie ma bardziej mistyczne, emocjonalne nastawienie i postrzega człowieka jako część wspólnoty. Mniej ingeruje w życie swoich wiernych, również w zakresie seksu, ciała i płci.
W słowniku Miłość i seks, Starowicz nie mija się z prawdą, że dla prawosławnych ukoronowanie w ceremonii ślubnej jest znakiem zwycięstwa życia. Drugie małżeństwo jest tolerowane jako wyraz wyrozumiałości dla ludzkiej słabości, kolejna szansa do zawarcia prawdziwego małżeństwa w Chrystusie, jeżeli pierwsze okazało się błędem. I dlatego, jak przytacza słownik obrzęd zawarcia drugiego małżeństwa ma charakter pokutny. Radość z pożycia seksualnego jest traktowana jako dobro w małżeństwie, asceza jest wyborem innej drogi życiowej. Przerywanie ciąży jest jednak niedopuszczalne – przekonuje Starowicz.

Jednak droga do łóżka prawosławnej prowadzi przez małżeństwo, podobnie jak w Islamie i wielu innych religiach czy kultach, o których jeszcze będzie czas napisać. Chociaż w grudniu 2006 roku, w jurysdykcji Prawosławnego Patriarchatu i Kościoła Rumunii, do którego należy 87 proc. wierzących Rumunów, powstał precedens ściśle związany z życiem przedmałżeńskim.
Rada parafialna kościoła prawosławnego pod wezwaniem świętej Paraskiewy w miejscowości Valea Sari, we wschodniej Rumunii wprowadziła podatek od nowożeńców za współżycie przed ślubem, co w praktyce oznacza, że narzeczeni żyjący w konkubinacie muszą wnosić specjalny, przedślubny podatek. Najwyższy podatek, około 100 euro, będzie nakładany na pary, które przystępują do sakramentu ślubu z widoczną ciążą lub dzieckiem na ręku.

mba