800 milionów ludzi żyjących dziś w Azji pochodzi od zaledwie 11 mężczyzn

Może się to wydawać nieprawdopodobne, ale z drugiej strony jest przecież całkiem logiczne. Naukowcy określili korzenie ludzi żyjących w Azji i okazało się, że 800 milionów żyjących dziś na tym kontynencie osób, to spadkobiercy zaledwie 11 mężczyzn. Jednym z nich jest sam Czyngis-chan.

"Bo wszyscy Polacy to jedna rodzina" - brzmiały słowa słynnego szlagiera muzyki chodnikowej. Biorąc pod uwagę rezultaty dociekań ekspertów, które nie powinny być wielką niespodzianką, chciałoby się dodać, że nie tylko Polacy. Naukowcy znów sięgnęli do korzeni. Tym razem przyjrzeli się pochodzeniu Azjatów. Okazało się, że spora część mieszkańców tego najludniejszego kontynentu spokrewniona jest z zaledwie kilkunastoma mężczyznami, a precyzując - 800 milionów współczesnych mieszkańców Azji to potomkowie zaledwie 11 ojców. Udało się ustalić, że wśród praprzodków dzisiejszych Azjatów znajduje się m.in. mongolski władca Czyngis-chan.

Badania, które pozwoliły stwierdzić powyższe fakty, zostały przeprowadzone przez badaczy z Uniwersytetu Leicester. Przyjrzeli się oni DNA żyjących dziś ludzi. Genetycy ustalili, że blisko co piąty mężczyzna żyjący dziś w Azji jest spadkobiercą jednego z jedenastu mężczyzn, którzy żyli pomiędzy 1300 r. p.n.e. a 1100 r. Jak wyjaśnili brytyjscy naukowcy, udało im się określić jedenaście charakterystycznych fragmentów chromosomu Y, czyli fragmentów DNA, które obecne są wyłącznie u mężczyzn.

Eksperci przebadali materiał genetyczny pochodzący od ponad 5 tysięcy mężczyzn. W czasie analizy, która obejmowała 127 różnych populacji na terenie Azji, udało się stwierdzić, że wielu z ich przedstawicieli ma wspólny rodowód. Spośród 5 321 uczestników, aż 37,8 procent przebadanych mężczyzn miało tych samych "ojców". Gdyby wyniki te odnieść do całej populacji Azji, to okaże się, że 830 milionów panów żyjących dziś w Azji to spadkobiercy zaledwie jedenastu mężczyzn. Specjaliści zwrócili uwagę, że skoncentrowali się na poszukiwaniu korzeni panów, którzy zamieszkują dziś ten największy pod względem powierzchni kontynent. Nie wzięto pod uwagę ludzi, którzy mają podobne pochodzenie i mieszkają na innych kontynentach.

Oprócz wspomnianego Czyngis-chana, udało się potwierdzić, że przodkiem ok. 1,5 miliona mężczyzn jest Giocangga, który zmarł w 1583 r. Jest to protoplasta władców Chin z dynastii Qing, którego wnuk stał się twórcą państwa mandżurskiego. Niewiele można na razie powiedzieć o dziewięciu pozostałych "praojcach". Badacze nie mają jednak wątpliwości, że dalsze badania także tutaj pozwolą na osiągnięcie pewnych rozstrzygnięć. Udało się np. ustalić, że przodkowie jednego z rodów żyli wzdłuż jedwabnego szlaku - drogi handlowej, która łączyła Europę i Bliski Wschód z Chinami - a to może oznaczać, że są spokrewnieni z innymi znamienitymi władcami, którzy zarządzali obszarami stepowymi. Naukowcy sugerują również, że wśród przodków mężczyzn, których DNA było analizowane, może znajdować się Yelü Abaoji, założyciel Dynastii Liao, który żył w X wieku.

- Wysoki sukces reprodukcyjny jest często związany z wysokim statusem społecznym. Mężczyźni cieszący się dużym prestiżem byli też bardziej płodni poza związkami małżeńskimi i mieli dostęp do ponadprzeciętnej liczby żon, a ich potomstwo miało niższą śmiertelność - tłumaczy cytowany przez dziennik "Daily Mail" profesor Mark Jobling, który stał na czele badań.

Jeden z tropów, na które natrafili naukowcy, prowadzi także do dzisiejszej Turcji, gdzie prawdopodobnie w 700 r. p.n.e. na północnych ziemiach należących do tego kraju żył inny z "praojców". Jeszcze inny ślad prowadzi do dwunastowiecznego Iranu.

Podobne badania przeprowadzone zostały również w 2003 r. Okazało się wówczas, że na całym świecie żyje ok. 16 milionów mężczyzn, którzy mogą być spokrewnieni z Czyngis-chanem.

A co z pozostałą częścią świata?

Badania, które zostały przeprowadzone na Uniwersytecie Leicester skłaniają do stawiania innych pytań, dotyczących przodków współczesnych ludzi. Na niektóre z nich udało się z dużą dozą prawdopodobieństwa odpowiedzieć. We współczesnej nauce istnieje też teoria, która idzie znacznie dalej niż ostatnia ekspertyza brytyjskich naukowców. Zakłada bowiem, że w linii męskiej znajduje się jeden wspólny przodek - to Y-chromosomalny Adam, który żył blisko 340 tysięcy lat temu. Co ciekawe, w dzisiejszej genetyce funkcjonuje także pojęcie mitochondrialnej Ewy, czyli kobiety, od której wywodzą się współcześni ludzie. Sęk w tym, że żyła ona 200 tysięcy lat temu, a zatem nie należy w żadnym wypadku łączyć jej bezpośrednio z Y-chromosomalnym Adamem, bo nigdy się z nim nie spotkała. Błędem byłoby też określenie jej mianem pramatki wszystkich ludzi, bo już za jej czasów, tuż obok niej, żyły inne kobiety i mężczyźni.

Badania naukowców z Uniwersytetu Kalifornii wskazują natomiast, że każdy żyjący dziś przedstawiciel rodu męskiego sięgając do korzeni, natknąłby się na mężczyznę, który żył ok. 135 tysięcy lat temu - swojego praojca. Ci sami naukowcy wskazują, że w podobnym czasie na Ziemi żyła kobieta, którą można określić matką wszystkich kobiet. Oni także sugerują jednak, że ten prehistoryczny "Adam" i prehistoryczna "Ewa" nigdy się nie spotkali.

- Tych dwoje nie znało siebie - powiedziała cytowana przez "Live Science" Melissa Wilson Sayres z Uniwersytetu Kalifornii, zaznaczając, że nie należy ich utożsamiać z biblijnym Adamem i Ewą.

Dziesiątki podobnych badań przeprowadzano do tej pory w rozbiciu na grupy etniczne i nacje zamieszkujące różne szerokości geograficzne. Ekspertyzy genetyczne przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Michigan pozwoliły ustalić pochodzenie rdzennych mieszkańców obu Ameryk. Badanie DNA przedstawicieli 29 grup Indian, którzy zamieszkali obie Ameryki, pozwoliło wykazać, że pochodzą oni z Azji, a dokładnie z Syberii.

A co z nami, Polakami? Kim są nasi ojcowie i skąd pochodzą? Także tutaj naukowcom udało się przeprowadzić stosowane badania. Analiza wykonana przez ekspertów z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu pozwoliła ustalić, że dzisiejsi Słowianie zachodni mają DNA mitochondrialny najbardziej zbieżny z tym, który występował u dawnych mieszkańców Europy Środkowej. Naukowcy doszli do takich wniosków po porównaniu materiału pobranego ze szczątków 43 osób pochodzących z naszych ziem (23 osób żyjących w czasach wpływów rzymskich oraz 20 żyjących w średniowieczu)
. Uzyskane dane porównano z genami czterech tysięcy współczesnych ludzi pochodzących z 18 europejskich narodów. Okazało się, że spośród różnych branych pod uwagę nacji to współcześni Polacy mają profil mtDNA najbardziej zbieżny z tym, który mieli mieszkańcy naszych ziem. W dużym uproszczeniu oznacza to, że zajmujemy tereny zamieszkiwane przez naszych praojców.