Aleppo „przed i po”. Co wojna zrobiła z pewnym pięknym miastem
Skala zniszczeń poraża
Cztery i pół roku. Tyle czasu minęło od rozpoczęcia walk w Aleppo – największym mieście Syrii. Dziś znamy dokładnie obrazki z tego piekła na ziemi. To opuszczone dzielnice, zrujnowane pozostałości czegoś, co było kiedyś domami, sklepami, szkołami, szpitalami, tony gruzu i zakurzeni, często też zakrwawieni ludzie, których jeszcze nie zdążono ewakuować. Takie Aleppo znamy aż za dobrze. Ale nie zawsze tak wyglądało. Choć dziś trudno w to uwierzyć, jeszcze w 2012 było to piękne, tętniące życiem miasto, z nowoczesnymi centrami handlowymi, hotelami, bezcennymi zabytkami światowego dziedzictwa UNESCO, których już nigdy nie uda się odzyskać.
Na facebookowym profilu Olympia Restaurant – kawiarni z Aleppo, regularnie zamieszczane są zdjęcia porównujące dzisiejszy obraz miasta z tym sprzed kilku lat. Dopiero dzięki nim tak naprawdę widoczna jest skala zniszczeń. Efekt? Porażający.
Skala zniszczeń poraża
Przed wojną w Aleppo mieszkały ponad 2 miliony ludzi. Głównie Arabowie, choć nie brakowało także Turków i Ormian, Greków, Kurdów i Żydów. Jest jednym z najstarszych nieprzerwanie zamieszkanych miast Bliskiego Wschodu – od co najmniej 1800 p.n.e.
Skala zniszczeń poraża
Aleppo było ośrodkiem przemysłu spożywczego i włókienniczego, znanego z tkania przepięknych dywanów. Było także ważnym syryjskim ośrodkiem kultury i nauki – z uniwersytetem, muzułmańską szkołą teologiczną oraz uczelnią muzyczną.
Skala zniszczeń poraża
Być może nie wszyscy wiedzą, że Aleppo ma także swój „polski wątek”. Dotyczy on osoby generała Józefa Bema, który był tu internowany po upadku powstania na Węgrzech. Z własnych środków uruchomił w mieście fabrykę saletry, w podziękowaniu za co został mianowany generałem tureckiej armii. Brał udział w obronie miasta przed najazdem arabskich nomadów, w końcu jednak zachorował na malarię azjatycką i to właśnie w Aleppo generał Bem zmarł.
Skala zniszczeń poraża
Miasto to było także kolebką kultury, głównie arabskiej. To tu znajdowały się takie zabytki, jak słynna na cały świat cytadela Kalat Halab, medresa al-Halawija z XII wieku, bramy Bab Qinnasrin i Bab Antakeya, łaźnie tureckie i meczety. To tu także znajdowała się Al-Madina – największe zadaszone targowisko na świecie. Niewiele z tych zabytków przetrwało jednak do dziś.
Skala zniszczeń poraża
Od kilku ostatnich miesięcy Aleppo jest centrum zażartych walk między siłami opozycji a wspieranym przez Rosję i irańskie bojówki wojskiem syryjskim. W połowie listopada rządowa armia rozpoczęła ofensywę mającą na celu odbicie miasta z rąk rebeliantów.
Skala zniszczeń poraża
Jak mówił w rozmowie z WP dr Samer Masri, Syryjczyk od lat mieszkający w Polsce, prezes Fundacji Wolna Syria, reżim Baszara al-Asada od początku walk w Aleppo codziennie zrzucał na miasto tzw. bomby beczkowe, będące w stanie zniszczyć cały budynek i zabić wiele osób. Chodziło o to, by wysiedlić ludzi ze zbuntowanych przeciwko reżimowi dzielnic miasta. Wówczas jednak świat nie reagował. Opinia społeczna przejęła się losem miasta i jego mieszkańców dopiero teraz, gdy jest już za późno.
Skala zniszczeń poraża
W końcu w połowie grudnia siły prorządowe zgodziły się na ewakuację wschodniego Aleppo w zamian za ewakuację dwóch szyickich miejscowości oblężonych przez rebeliantów w prowincji Idlib. Jednak pomoc w ucieczce uwięzionym w mieście Syryjczykom zawieszano już dwa razy z powodu ataków na konwoje. Mimo wszystko w trakcie trwania tej akcji udało się ewakuować ok. 10 tys. Syryjczyków. Nie zmienia to faktu, że w Aleppo wciąż przebywa ok. 50 tys. osób.
Skala zniszczeń poraża
Jak alarmuje Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża i Syryjski Czerwony Półksiężyc, „czas na działanie powoli się kończy”. Sytuację w Aleppo od dawna otwarcie nazywa się katastrofą humanitarną.
Skala zniszczeń poraża
I tylko zamieszczane w mediach społecznościowych zdjęcia uświadamiają nas, jak zwykłym, normalnym, szczęśliwym dla wielu Syryjczyków miastem musiało być Aleppo, zanim nie spadło na nie tysiące bomb.
Skala zniszczeń poraża
18 grudnia 2016 roku organizacja REACH opublikowała mapę przedstawiającą zniszczenia w Aleppo. Porównano zdjęcia z lat 2010, 2013, 2015 i z września tego roku. W porównaniu z majem 2015 roku zniszczenia wzrosły o 154 proc.
Skala zniszczeń poraża
Więcej zdjęć obejrzycie na facebookowym profilu Olympia Restaurant.