Anna Leska-Daab. Pierwsza kobieta w ATA
Anna Leska-Daab była pierwszą kobietą i jedną z trzech Polek w Air Transport Auxiliary. Już jako osiemnastolatka, posiadała uprawnienia do pilotowania szybowców i balonów, wkrótce także samolotów. Po wybuchu wojny, udało się jej uciec samolotem z zajętego przez Niemców lotniska polowego.
Anna Leska-Daab (1910-1998) służyła jako pierwsza kobieta w Air Transport Auxiliary (brytyjskiej pomocniczej lotniczej służbie transportowej). W czasie wojny dowodziła eskadrą kobiecą.
Mając 18 lat, uzyskała kategorię A i B pilotażu szybowców i licencję na pilotowanie balonów w Aeroklubie Warszawskim, gdzie uzyskała sportową licencję pilota. W czerwcu 1939 roku mogła już wykonywać loty na samolocie RWD-8.
We wrześniu 1939 roku służyła w Eskadrze Sztabowej Dowództwa Lotnictwa. Udało się jej uciec samolotem z zajętego przez Niemców lotniska polowego. Przez Rumunię i Francję trafiła do Anglii, gdzie po wyczerpującym przeszkoleniu została członkiem w szeregach Air Transport Auxiliary (brytyjskiej pomocniczej lotniczej służbie transportowej). W niej to stworzona zostaje sekcja kobieca, do której trafiła Leska.
Od początku 1941 roku pilotowała samoloty RAF z fabryk i warsztatów remontowych na lotniska polowe, uczestniczyła w przerzutach sprzętu latającego. Warto zaznaczyć, że służbę w ATA pełniły tylko trzy Polki - Anna Leska, Jadwiga Piłsudska (córka Józefa Piłsudskiego)
i Stefania Wojtulanis (wszystkie na fotografii tytułowej, od lewej). Bardzo często pilotowały one bombowce, dostarczając je z lotnisk przyfabrycznych na lotniska dywizjonów bombowych na terenie całej Wielkiej Brytanii.
(fot. kadr z filmu Córki Przestworzy)
Przez cały okres wojny, w szeregach ATA służyły 183 pilotki. Najwięcej Angielek, sporo - bo 27 - Amerykanek, a także Kanadyjki, Nowozelandki, pilotki z Południowej Afryki, niewielka liczba Holenderek i - trzy Polki.
Anna Leska-Daab została odznaczona honorową odznaką Golden Wings przyznawaną starszym oficerom, a lotnikom ze stażem powyżej 6000 godzin w powietrzu.
* Źródło:* Muzeum Lotnictwa Polskiego / PFi