Anoreksja wśród mężczyzn
Chorobę kojarzymy przede wszystkim z modelkami i chcącymi się do nich upodobnić młodymi dziewczynami. Tymczasem anoreksja coraz częściej dopada również mężczyzn, którzy jednak znacznie rzadziej decydują się skorzystać z pomocy specjalistów. Warto pamiętać, że nieleczony jadłowstręt powoduje wyniszczenie organizmu, a w skrajnych wypadkach nawet śmierć.
09.10.2014 | aktual.: 09.10.2014 15:22
Do mediów rzadko przedostają się opowieści mężczyzn zmagających się z anoreksją. Jednym z nielicznych "śmiałków" okazał się znakomity niemiecki skoczek narciarski, Sven Hannawald, który przedwcześnie porzucił sport wyczynowy. Przy wzroście 185 cm ważył wówczas... 60 kilogramów. "Zaczęło się to kilka lat wcześniej, gdy moja kariera utknęła w martwym punkcie. Bez względu na to, jak ciężko trenowałem, nie skakałem lepiej.
Pomyślałem więc, że muszę schudnąć. Okazało się, że z każdym zrzuconym kilogramem moje wyniki były coraz lepsze" - opowiada wielki rywal Adama Małysza. Jego zwycięstwa zostały okupione problemami zdrowotnymi i depresją. "Jak teraz oglądam zdjęcia z tamtego okresu jestem przerażony" - przyznaje Hannawald, któremu udało się pokonać anoreksję.
Tyle szczęścia nie miał znany amerykański model Jeremy Gillitzer. W apogeum kariery wyglądał jak ucieleśnienie męskich marzeń o idealnej sylwetce, dlatego współpracował z najlepszymi projektantami. Jednak niewiele osób wiedziało, że Jeremy zawdzięcza świetny wygląd katowaniu organizmu radykalnymi dietami. Zmarł w wieku 38 lat. Ważył wówczas... 29 kilogramów.
Skala problemu
Wbrew pozorom zaburzenia odżywiania nie dotyczą tylko kobiet. Już kilka lat temu naukowcy z Harvardu, po przebadaniu kilku tysięcy mieszkańców Stanów Zjednoczonych, doszli do wniosku, że co czwarta osoba chorująca na anoreksję jest mężczyzną.
Podobne statystyki notuje się także w Wielkiej Brytanii - tamtejsze szpitale w ciągu ostatnich 10 lat zanotowały ponad 60-procentowy wzrost liczby zgłaszających się facetów z zaburzeniami odżywiania.
W Polsce nikt nie oszacował skali problemu, ale niewątpliwie jest równie duża, co potwierdzają autorzy raportu "Anoreksja - przyczyny, przebieg, leczenie", który ukazał się w "Nowinach lekarskich". Ich zdaniem jadłowstręt zwykle dotyka chłopców przed osiągnięciem dojrzałości (14-15 lat) oraz młodych mężczyzn w wieku 18-19 lat. Według badaczy problem częściej występuje wśród osób o skłonnościach homoseksualnych.
Jakie są przyczyny męskiej anoreksji? Jednym z najpowszechniejszych bywa brak akceptacji własnego ciała, spowodowany współczesnym kultem perfekcyjnie wyrzeźbionej sylwetki, a często także presją otoczenia, które np. naśmiewa się z "oponki na brzuchu". Młody facet marzący o idealnym wyglądzie zaczyna się obsesyjnie odchudzać, często za cenę zdrowia. Przyczynami anoreksji mogą być również problemy psychiczne, depresje, nerwice czy traumatyczne doświadczenia (np. wykorzystanie seksualne).
Gdy posiłek staje się wyrzutem sumienia...
Anoreksja zazwyczaj zaczyna się typowo, odmawianiem sobie jedzenia dla uzyskania szczupłej sylwetki. Dla wzmocnienia efektu katujemy też ciało intensywnymi ćwiczeniami fizycznymi, często zapominając o konieczności zapewnienia organizmowi odpowiedniej dawki produktów odżywczych. Z czasem intensywne odchudzanie i głodówki zaczynają stymulować ośrodek przyjemności w mózgu, co wywołuje efekt uzależnienia. Zbyt duży posiłek staje się wówczas powodem do wyrzutów sumienia, dlatego wywołujemy wymioty czy sięgamy po preparaty przeczyszczające. W gronie innych osób pozorujemy jedzenie i kłamiemy na temat ilości spożytych posiłków.
Objawami anoreksji staje się nie tylko wyraźny spadek wagi, ale także bóle i zawroty głowy, omdlenia, wahania nastrojów, apatia oraz uczucie permanentnego zmęczenia. Coraz częściej zaczynamy unikać kontaktów z innymi ludźmi.
Przedłużający się jadłowstręt prowadzi do obniżenia poziomu testosteronu, a często również niepłodności. Tracimy zainteresowanie seksem i skarżymy na problemy z potencją. Pojawiają się zaburzenia pracy serca, osteoporoza, anemia, kłopoty z nerkami, wątrobą czy układem pokarmowym (zaparcia, ból żołądka, wrzody).
Potrzeba psychoterapii
Długotrwała anoreksja wyniszcza organizm, dlatego tak ważna jest pomoc specjalisty i podjęcie odpowiedniego leczenia. Problem w tym, że mężczyźni niechętnie przyznają się do zaburzeń odżywiania, kojarzonych przede wszystkim z kobietami. Facet z anoreksją obawia się, że będzie postrzegany jako mało męski.
Jednak bez odpowiedniego wsparcia często trudno sobie poradzić samemu. W zaawansowanym stadium schorzenia nie wystarczy tylko odbudowanie odpowiedniej wagi. Niezbędna bywa bowiem psychoterapia, oparta na psychoanalizie i pomagająca zrozumieć psychiczne konflikty i ich powiązanie z historią życia pacjenta. Skuteczność kuracji wzmacnia uczestnictwo rodziny, gdyż źródłem problemów często są relacje z bliskimi. Innym rodzajem pomocy jest terapia skierowana na ciało. Pacjent poznaje je od nowa, uczy się akceptować, kochać, dbać o jego potrzeby.
Czasami stosowane są alternatywne formy leczenia. Ćwiczenia oddechowe, oddziaływanie poprzez światło czy kolor mogą być ciekawym urozmaiceniem, a także oderwaniem od głównego problemu.
Rafał Natorski/ PFi, facet.wp.pl
