Co dostałbyś na Gwiazdkę 150 lat temu?

Gdy rozpakujemy prezenty, ktoś z nas będzie przymierzał nowy sweter, ktoś inny skrapiał się otrzymanymi perfumami. Pod choinką nie zabraknie pewnie gadżetów i najnowszych zdobyczy technologii. A jak to wyglądało 100-150 lat temu? Dokładnie tak samo!

Co dostałbyś na Gwiazdkę 150 lat temu?
Źródło zdjęć: © Getty Images

Pod pięknie udekorowanym drzewkiem zjawiają się prezenty. Jedne bogate, inne nieco skromniejsze. Tym, którzy nie mają pomysłu, co ofiarować bliskim, w sukurs przychodzą gazety. I nie, nie jest to współczesny wynalazek. Porad prezentowych możemy szukać w gazetach już od dwóch wieków.

Wersja minimum – los na loterię

Ogłoszenie zamieszczone w „Czasie” z 24 grudnia 1885 r. przez Koło artystyczno-literackie w Krakowie podsuwało idealny pomysł: Najpiękniejszy podarunek na Gwiazdkę lub Nowy rok stanowią Losy Loteryi artystycznej.

Podobny pomysł na prezent poddawał w swej reklamie dom bankowy H. Fuchs’a w Budapeszcie: Najpiękniejszym, najpraktyczniejszym i najtańszym podarunkiem na Gwiazdkę i Nowy rok jest niezaprzeczalnie główna wygrana 5000 złr.

Rok później, 24 grudnia 1886r., „Czas” kusił czytelników 50 000 złotych reńskich (złr), które oferował węgierski Jockey-klub w loterii z losami za złotówkę.

A może skarpetki?

Gdy los nie wydawał się odpowiedni, już za 1,6 reńskiego można było w Sukiennicach nabyć tradycyjne skarpetki i bieliznę. „Czas” z 24 grudnia 1885r. polecał w tym celu firmę M. Bejer i spółka, która to posiadała tylko i wyłącznie: praktyczne podarunki na Gwiazdkę i Nowy Rok w nader obfitym wyborze, w nader eleganckim wykonaniu, po najtańszych, stałych cenach fabrycznych.

Obraz
© Sukiennice. Idealne miejsce do nabycia prezentu? Fot. domena publiczna

Czy bielizna musiała być nudna i ograniczać się tylko do tradycyjnych krojów? Bynajmniej! Mieszkańcy Krakowa, którzy kupili „Czas” 24 grudnia 1898r., dowiadywali się, że można było zdobyć też znacznie bardziej fikuśne dessous:
Nowość sensacyjna! Gorsety krótkie, fason francuski. Najstosowniejszym podarkiem dla Pań na gwiazdkę jest gorset modny, tani, dobry i wygodny z renomowanej fabryki parowej Federera i Piesena z Pragi.

Wszelaką galanterię można było kupić w sklepach Kazimierza Bauma w Krakowie i Rzeszowie oraz Kamila Bauma w Tarnowie i Józefa Accorda w Kołomyi. Sklepikarze reklamowali się w „Czasie” z 24 grudnia 1893r., zachęcając potencjalnych klientów. Któż by się nie skusił?

Uwaga! Robiąc nasze zakupa wspólnie dla czterech sklepów, jesteśmy w stanie sprzedawać po cenach bardzo niskich. W sklepie krakowskim zupełna wyprzedaż po cenach wyjątkowo zaniżonych.

A może by tak książkę?

Księgarnia katolicka dra Władysława Miłkowskiego w Krakowie na łamach „Czasu” z wigilii 1891 r. polecała książki i modlitewniki w oprawach od najskromniejszych aż do najwykwintniejszych.

Księgarnia S. Krzyżanowskiego i L. Frommera w Krakowie w tym samym wydaniu gazety głosiła: Już wyszedł nowy zbiór kolęd ludowych najładniejszych i najużywańszych i mało jeszcze tu znanych, zebranych […] przez St Ochmańskiego, dyrygenta chóru przy kościele N. Maryi Panny.

Koneserów sztuki kusił „Czas” z 24 grudnia 1865 r., drukując "materiał sponsorowany" dla pewnego sklepu: Jako szczególnie elegancki podarunek na Wigilię i Nowy Rok zalecają się obrazy […] z artystycznego Zakładu Hoelzla w Ołomuńcu […]. Następnie są także zalecające się na podarunek […] w naszym Handlu znajdujące się Lampy naftowe berlińskie i wiedeńskie w znacznym wyborze i po bardzo umiarkowanych cenach.

Obraz
© Domena publiczna

Coś dla prawdziwego mężczyzny…

Fani nowinek technologicznych, idąc za ogłoszeniem z wigilijnego „Czasu” z roku 1893, powinni byli się udać do Wilhelma Kleinberga prowadzącego zakład przy ul. Floriańskiej 1 w Krakowie. Autor ogłoszenia zaznaczał ponadto, że chętnie udziela wszelakich wskazówek odnośnie obsługi zakupionego towaru.
Najlepszym prezentem na Gwiazdkę jest dla każdego aparat fotograficzny, za pomocą którego amator jest w stanie reprodukować widoki osoby, krajobrazy itd.

Prezenty dla prawdziwych mężczyzn można było znaleźć u Jana Nowotnego w Pradze. Na łamach „Czasu” z 24 grudnia 1891 r. sklep oferował najnowszą broń myśliwską i sportową; ponadto torby myśliwskie, rurki do nabojów itd.

Najbardziej oryginalnym prezentem mógł być:_ Dzwon Zygmunta (z Wawelu) w pomniejszeniu 1/36 naturalnej wielkości. […] Jako pamiątka narodowa, podarek ten powinien się rozejść wszędzie, gdzie tylko polska mowa się rozlega._

Obraz
© Getty Images

Tenże wyjątkowy souvenir można było nabyć, jak podawał „Czas” z 24 grudnia 1897r., m.in. u kustosza Domu Matejki, gdyż cały dochód był przeznaczony na tę właśnie instytucję. Pomysłowo i charytatywnie. Upominek idealny?

Materiał powstał we współpracy z serwisem Ciekawostki Historyczne. Przeczytaj również: SYLWESTER POD LUFAMI HITLEROWCÓW. JAK ŚWIĘTOWANO NOWY ROK W OKUPOWANEJ POLSCE?

Obraz
© Ciekawostki Historyczne

Źródła:
Łepkowski, Przegląd Krakowskich tradycyj, legend, nabożeństw, zwyczajów, przysłów i właściwości, Kraków 1866.
A. Pruszak, O ziemiańskim świętowaniu. tradycje świąt Bożego Narodzenia i Wielkiejnocy w kręgu ziemiaństwa polskiego w drugiej połowie XIX i pierwszej połowie XX wieku. Warszawa 2006.
A. Pruszak, O ziemiańskim świętowaniu. Tradycje świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Warszawa 2011.
„Czas”, numery z 24 grudnia z lat 1865-1898.

O autorze:
Łukasz Kościółek - z wykształcenia historyk Kościoła, z zamiłowania badacz późnego antyku i pasjonat historii Krakowa.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Funkcjonalne smartwatche do 500 zł. Zdziwisz się, co potrafią
Funkcjonalne smartwatche do 500 zł. Zdziwisz się, co potrafią
Jedyna rzecz, którą musi mieć w szafie każdy facet. Przyda się teraz i wiosną
Jedyna rzecz, którą musi mieć w szafie każdy facet. Przyda się teraz i wiosną
Najpopularniejsze słuchawki z redukcją szumów za mniej niż 300 zł
Najpopularniejsze słuchawki z redukcją szumów za mniej niż 300 zł
Jaka kurtka na stok? Kurzajewski nie mógł wybrać lepiej. Ten model jeszcze długo mu posłuży
Jaka kurtka na stok? Kurzajewski nie mógł wybrać lepiej. Ten model jeszcze długo mu posłuży
Najtańsze soundbary z subwooferem. Co kupisz za mniej niż 600 zł?
Najtańsze soundbary z subwooferem. Co kupisz za mniej niż 600 zł?
Jędrzejak zna skuteczny sposób na mrozy. Wydasz na niego zaskakująco mało
Jędrzejak zna skuteczny sposób na mrozy. Wydasz na niego zaskakująco mało
Popularne projektory laserowe do 5 tys. zł. Dlaczego warto je wybrać?
Popularne projektory laserowe do 5 tys. zł. Dlaczego warto je wybrać?
System multimedialny w starym samochodzie. Jak to zrobić?
System multimedialny w starym samochodzie. Jak to zrobić?
Wybieramy kapcie męskie: śmieszne, ciepłe, a może skórzane?
Wybieramy kapcie męskie: śmieszne, ciepłe, a może skórzane?
Ciepła i praktyczna kurtka narciarska męska. Jaką wybrać, aby posłużyła ci przez lata?
Ciepła i praktyczna kurtka narciarska męska. Jaką wybrać, aby posłużyła ci przez lata?
Kultowe trapery kupisz za grosze. Podobne nosi Maciej Musiał
Kultowe trapery kupisz za grosze. Podobne nosi Maciej Musiał
Swetry i bluzy męskie. Przegląd najmodniejszych modeli na zimę
Swetry i bluzy męskie. Przegląd najmodniejszych modeli na zimę