J‑31 - Latający postrach przestworzy

Chiński myśliwiec piątej generacji Shenyang J-31 od samego początku wzbudzał liczne kontrowersje - przede wszystkim chodziło o podobieństwo do amerykańskiego myśliwca wielozadaniowego F-35, ale Pekin był nawet posądzany o to, że maszyna w rzeczywistości nie istnieje. Czy oficjalna prezentacja Shenyang J-31, która odbyła się na największych chińskich targach lotniczych między 11 a 14 listopada, rozwiała choć część wątpliwości?

Sam pokaz J-31- wielozadaniowego dwusilnikowego myśliwca zbudowanego w technologii stealth - był owiany nutką tajemnicy. Przede wszystkim po demonstracyjnym locie obserwatorom i uczestnikom targów nie dane było obejrzeć myśliwca z bliska. Nie przeszkodziło to w wysnuciu odpowiednich wniosków o konstrukcji "Białozora" (jedna z nieoficjalnych nazw J-31). Amerykańscy eksperci zwracają uwagę na szereg podobieństw do latających pod gwiaździstym sztandarem F-22 i F-35. Podobnego zdania są specjaliści z Rosji. - Wygląda na to, że chińscy szpiedzy przemysłowi ukradli u producenta F-35 terabajty danych i w pełni skopiowali - jeśli nie wewnętrzną budowę, to co najmniej sam kształt samolotu - twierdzi ekspert Centrum Analitycznego Strategii i Technologii Wasilij Kaszyn. Rosyjski ekspert nie sądzi jednak, by tego rodzaju kopiowanie miało być powodem do oburzenia. - W sytuacji gdy maszyna już jest gotowa, stopień jej oryginalności schodzi na dalszy plan.

(fot. PAP)

Tym, co znacząco różni chińską konstrukcję od amerykańskich pierwowzorów, jest ilość silników: w przeciwieństwie do F-35 J-31 ma ich dwa. Nieoficjalnie mówi się, że jest to spowodowane trudnościami chińskich konstruktorów w zbudowaniu pojedynczego silnika o odpowiedniej mocy. Wiele wskazuje na to, że na potrzeby J-31 Chińczycy będą musieli zadowolić się silnikami sprowadzanymi z Rosji. I stąd - bardzo przychylne komentarze rosyjskich obserwatorów. - Samolot ma dwa silniki, co sprawia, że jest pewniejszy niż jednosilnikowy F-35. Fakt, mało wiemy o elektronice pokładowej, nawet nie do końca jesteśmy pewni, co nam pokazano: egzemplarz demonstracyjny, prototyp, samolot produkcji przedseryjnej. Mimo to nawet z wierzchu wygląda całkiem dobrze i widać, że nie robiono go na kolanie, ale długo i uważnie - zauważa Kaszyn.

(fot. 2014 AFP)

Chińczycy wiążą z J-31 duże nadzieje eksportowe - samolot ma być przede wszystkim interesującym rozwiązaniem dla państw, które nie mogą liczyć na zakup jednostek w Stanach Zjednoczonych: "Eksperci przewidują, że J-31 weźmie szturmem rynek międzynarodowy i odbierze F-35 część zainteresowania" - odnotowała chińska prasa w sierpniu 2013 roku.

Czy J-31 faktycznie okaże się godnym konkurentem zachodnich i rosyjskich konstrukcji? - Pamiętajmy, że technologie, uzbrojenie i wyposażenie pokładowe nie zawsze grają pierwsze skrzypce. Tak samo ważne są systemy wczesnego ostrzegania, rozpoznanie i przygotowanie pilotów - zauważa David Cenciotii, twórca portalu "The Aviatonist".

Długość: 16,9 m
Rozpiętość skrzydeł: 11,5 m
Masa: 17 600 kg
Prędkość maksymalna: Mach 1,8
Zasięg: 1250-4000 km
Rozbieg: 400 m
Dobieg: 600 m
Załoga: 1 os.