Język wpływa na proces percepcji wizualnej
Słowa mogą modyfikować to, co widzimy - wynika z badań amerykańskich naukowców opublikowanych na łamach czasopisma "Proceedings of the National Academy of Sciences".
Badacze z Uniwersytetu Wisconsin-Madison i z Uniwersytetu Yale udowodnili, że język wpływa już na bardzo wczesne stadia procesów percepcji sensorycznej, a w tym wypadku zmysł wzroku.
Informacje docierające do naszych oczu są często niejednoznaczne, dlatego zanim zostaną wzięte pod uwagę przez nasz umysł, są wstępnie porównywane z pozostałymi bodźcami, naszą wiedzą, oczekiwaniami i doświadczeniem, a słowa stanowią istotny czynnik mogący modyfikować obiektywne pole widzenia.
- Tego typu badania pomagają wykazać, że język jest potężnym narzędziem kształtującym systemy percepcyjne i stanowiącym odgórny sygnał ingerujący w przebieg procesów percepcyjnych" - mówi prof. Gary Lupyan, współautor badania.
Naukowcy zademonstrowali oddziaływanie języka na zmysł wzroku w trakcie eksperymentu, podczas którego osoby badane jednym okiem obserwowały migoczące, falujące linie, które stanowiły szum wizualny i tłumiły oddziaływanie obrazu dochodzącego do drugiego oka, będącego wizerunkiem zwykłego przedmiotu (dyni, kangura lub krzesła).
- Ponieważ wzory tworzące szum mają duży kontrast i ciągle się poruszają są bodźcem dominującym i tłumią dane wejściowe pochodzące z drugiego oka - wyjaśnia Lupyan.
Tuż przed przystąpieniem do stymulacji zmysłu wzroku badani siedzieli w ciszy, bądź słyszeli słowo, które było zgodne z obserwowanym obiektem lub oznaczało coś innego (np. słowo "dynia", gdy na obrazku widniał kangur).
Okazało się, że uczestnicy badania mieli większą szansę zauważyć stłumiony obrazek, jeśli wcześniej usłyszeli pasujące do niego słowo. Wyraz niezgodny z zawartością pola widzenia jeszcze bardziej upośledzał możliwość dostrzeżenia obiektu.
Naukowcy wierzą, że język może wywierać wpływ także na inne zmysły człowieka, szczególnie zapach i smak. Dlatego zamierzają poświęcić tym zagadnieniom przyszłe badania. (PAP)
ooo/agt/