Katastrofy

Był zaprojektowany jako statek pasażerski. Nazwę zawdzięcza jednemu z przywódców NSDAP Wilhelmowi Gustloffowi. Wodowanie odbyło się przy udziale Adolfa Hitlera. Statek powstał w hamburskiej stoczni firmy Blohm und Voss w 1937 roku. Miał 208 m długości i wyporność ponad 25 tys. BRT. Rozwijał prędkość 15,5 węzła. Posiadał 221 kabin dwuosobowych oraz 239 kabin czteroosobowych.

10 września 1939 roku Gustloff zmienił swoje przeznaczenie z pasażerskiego na statek szpitalny. Od 1940 roku statek stał się bazą szkoleniową dla załóg okrętów podwodnych II U-boot.

Do 1945 roku cumował w Gdyni. W wyniku ofensywy sowieckiej i podczas wycofywania się faszystów z Polski statek stał się więc jednym z wielu okrętów flotylli, której zadaniem była ewakuacja około 2,5 mln uciekinierów.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

Wilhelm Gustloff z kłopotami wyruszył w swój, jak się okazało ostatni rejs, 29 stycznia 1945. Liczba uciekinierów była tak duża, a statek tak przeładowany, że na pomoc wezwano pogłębiarkę portu. Dokładnej liczby pasażerów nie da się ustalić, gdyż tzw. „gapowiczów” regularnie przemycano za łapówki.

Po wypłynięciu w morze Gustloff został zaatakowany przez radziecki okręt podwodny S-13. Atak okazał się na tyle skuteczny, że po 63 minutach Gustloff zatonął biorąc ze sobą ok. 6 tys. istnień ludzkich. Są źródła, które podają nawet górną granicę 7 tys. ofiar. Uratowały się zaledwie 1252 osoby.

Plotki wiążą tragedię Gustloffa także z tym, ze ponoć miał on przewozić Bursztynową Komnatę

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

Frachtowiec Goya został zbudowany w 1942 roku w Oslo. Już od 1943 roku należał do niemieckich Krigsmarine. Miał wyporność 5230 BRT i rozwijał prędkość do 18 węzłów. Swoją wojskową służbę zaczął pełnić jako statek – baza, i podobnie jak Gustloff przygotowywał do walki marynarzy U-bootów.

Cumował w porcie Memel (Prusy Wschodnie). Dopiero w 1945 roku został przekwalifikowany ze swoich zadań szkoleniowych na statek transportowy, i właściwie został przeznaczony do przewożenia uciekinierów niemieckich m.in. z Pomorza. Goya skutecznie i szczęśliwie przewiozła ok. 20 000 uciekinierów.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

16 kwietnia 1945 roku na pokład Goi załadowano ponad 7000 osób, przede wszystkim wycofujących się z Gdańska żołnierzy. Pomimo całkowitego zaciemnienia po czterech godzinach od wyjścia z portu radziecka łódź podwodna L-3 dwoma torpedami uszkodziła statek.

Przeprowadzono wyjątkowo szybką akcję ratowniczą, lecz uratowano zaledwie 180 osób. Zginęło około 6800 osób. Była to i jest do tej pory, największa katastrofa morska w dziejach ludzkości.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

Wodowany był jako Munchen q 1922 roku. Od początku pływał jako regularny statek pasażerski na liniach Nord German Lloyd. Od awarii i remontu w nowojorskiej stoczni, w 1931 roku statek nosił nazwę Generał von Steuben (generał walczący o niepodległą Amerykę). Rok później – od 1938 roku skrócono mu nazwę do Steuben.

Posiadał wyporność około 14 666 BRT, mierzył 168 m długości, jego prędkość wynosiła 15 węzłów.

W 1939 roku spotkał go los Gustloffa i Goi – Steuben zaczął pełnić funkcje wojskowe – został okrętem - bazą, na którym szkolili się niemieccy marynarze. Od 1944 r. był używany już jako statek szpitalny i transportowy. Z Pomorza wywoził chorych i inwalidów, natomiast do Gdańska, dostarczał nowe oddziały i formacje wojsk niemieckich.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

9 lutego Steuben wyruszył z Piławy do Świnoujścia w swój ostatni rejs. Zabrał ze sobą 2000 rannych, ponad 200 pielęgniarek i lekarzy i ok. 1000 uchodźców cywilnych. Był eskortowany przez w torpedowce T-196 i TF-10. Około godziny 20.00 namierzył go radziecki okręt podwodny S-13 (tak, tak, ten sam, który ok. 2 tygodnie wcześniej zatopił Gustloffa).

Dowódcą S-13 był Aleksander Iwanowicz Marinesko. Eskorta Steubena skutecznie udaremniała ataki rosyjskiego okrętu, a Steuben uciekał. Jednak radziecki dowódca nie dał za wygraną i zatopił Steubena ok. godz. 1 w nocy. Torpedowiec T-196 zdołał uratować zaledwie 300 żołnierzy, reszta pasażerów zginęła. S-13 uszedł cało.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

W swój ostatni rejs prom Estonia wypłynął 27 września 1994 r. ze stolicy Estonii - Tallina. Płynął do Sztokholmu. Estonia była ogromnym promem pasażerskim – miała 155 m. długości i przewoziła ponad 1000 osób.

Podczas potężnego o sztormu na Bałtyku, ok. 100 km od wybrzeży Finlandii, przez uszkodzoną furtę dziobową do ładowni promu wlały się olbrzymie masy wody. W ciągu godziny prom poszedł na dno i zamienił się w grobowiec dla 892 osób.

Zatonięcie "Estonii" było największą cywilną katastrofą w dziejach powojennej Europy i największą katastrofą, jaka miała miejsce na Bałtyku w czasach pokojowych.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

Przyczyną wielu tragedii promów morskich (towarowych i towarowo-pasażerskich) są rozwiązania „ekonomiczne”, które znacznie ograniczają bezpieczeństwo żeglugi pasażerów, załogi i towarów.

Na jednostkach pasażerskich nie do pomyślenia jest, by - statek nie miał grodzi wodoszczelnych, które zapobiegają zalaniu całej statku w wypadku przedostania się wody do jej wnętrza.

Na promach, szczególnie tych zatopionych, takich grodzi nie było i jeśli przez furtę dziobową do wnętrza promu zaczynała dostawać się woda to w czasie dużego sztormu i silnego kołysania prom tracił stabilność.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

Prom przewoził 28 ciężarówek załadowanych m.in. papierem, meblami, aluminium, szkłem, paletami, konserwami i szklanymi butelkami.

Heweliusz nie był szczęśliwym promem. Przed tragedią miał 28 większych i mniejszych wypadków, a najgroźniejszym był pożar na pokładzie we wrześniu 1986 roku.

Oprócz pożaru Heweliusz zanotował wiele kolizji z kutrami rybackimi, przewrócił się w porcie, psuły mu się silniki na morzu, kilkakrotnie doświadczał niebezpiecznych przechyłów.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*

Prom MF Jan Heweliusz zatonął 14 stycznia 1993 w czasie rejsu ze Świnoujścia do Ystad. W tym czasie na Bałtyku szalał sztorm, którego siła dochodziła do rekordowych rozmiarów - nawet 12 stopni w skali Beauforta.

Około godz. 4:36 przechył Heweliusza wyniósł 35 stopni co spowodowało odpadanie ładunku - mocowania się pozrywały i ciężarówki zaczęły się przemieszczać po pokładach. Konsekwencją wypięcia się ładunków było obrócenie promu stępką do góry. Po upływie 30 minut Heweliusz poszedł na dno.

W katastrofie zginęło 55 osób - 20 marynarzy i 35 kierowców; uratowano 9 marynarzy. Do dziś nie odnaleziono 10 ciał.

* POWRÓT DO ARTYKUŁU*

*Przed inwazją na Iran?Przed inwazją na Iran?*