Największe działa w historii
Monstrualne superdziała
Często monstrualne rozmiary luf miały przede wszystkim znaczenie psychologiczne
Duże gabaryty to często daleki zasięg i większa moc pocisków. Czasami jednak monstrualne rozmiary broni o charakterze artyleryjskim miały przede wszystkim znaczenie psychologiczne, a ich zadaniem było zastraszenie przeciwnika. Oto wybrane superdziała, które weszły do historii za sprawą swych rozmiarów.
Działo Dardanelskie
Zbudowana w 1464 roku przez osmańskich Turków potężna bombarda miała "na wieki" strzec przepływu przez cieśninę Dardanele i gwarantować Ottomanom kontrolę nad basenem Morza Czarnego. Odlane z brązu i ważące blisko 17 ton działo o 73-centymetrowym kalibrze mogło wystrzeliwać pociski o masie 1,5 tony. Z uwagi na swój rozmiar i ogromną siłę rażenia uważa się je za protoplastę współczesnych "supergunów". Turcy z dumą nazywali je Wielką Turecką Bombardą oraz Wielkim Działem Proroka Mahometa. Prości żołnierze, którym przyszło się z nim zmierzyć, ochrzcili je po prostu mianem: "Dobry Boże, Spójrz na Wielkość Tego Czegoś". Do skutecznej obsługi działa potrzeba było aż 750 ludzi. Bombarda pozostawała na tureckiej służbie przez blisko 350 lat. Jeszcze w 1807 roku skutecznie raziła brytyjską flotę forsującą Dardanele. W 1866 roku sułtan Abdulaziz ofiarował bombardę królowej Wiktorii. Do dzisiaj można ją podziwiać w muzeum w londyńskim Tower.