Oni zmienili bieg dziejów

Bez nich historia świata potoczyłaby się inaczej. Wpływali na nią na polach bitew, w gabinetach, laboratoriach, a nawet w celach zakonnych.

Wodzowie, politycy, myśliciele. Gdyby nie oni, nasz kontynent byłby od 900 lat muzułmański albo może od blisko stu lat komunistyczny, a chorzy na gruźlicę czy zapalenie płuc nie mieliby szans na ratunek.

Z drugiej strony jednak, gdyby nie niektórzy z nich i ich obłąkane pomysły, ludzkość uniknęłaby wielu nieszczęść, w tym hekatomby XX wieku dwóch totalitaryzmów – niemieckiego nazizmu i sowieckiego bolszewizmu.

Ten faktyczny władca państwa Franków, żyjący w latach 686-741, był wodzem wojsk chrześcijańskich w bitwie pod Poitiers, którą stoczono z armią arabską atakującą od strony Hiszpanii. Bitwa ta, wygrana przez armię Karola Młota, zadecydowała o uchronieniu Europy przed zalewem islamu.

Arabowie, którzy od 716 roku władali większością terytorium Półwyspu Pirenejskiego, zagrażali coraz poważniej terytoriom kontrolowanym przez Franków. Zwycięstwo pod Poitiers powstrzymało ekspansję Arabów, którzy od tego czasu stopniowo tracili wpływy w Europie południowej – aż do ostatecznego ich wyparcia z Hiszpanii w roku 1492.

Był prostym mnichem w zakonie augustianów, który w XVI wieku rozbił jedność Kościoła zachodniego. Sprzeciwił się nauce o odpustach, a potem stopniowo odrzucał resztę doktryny katolickiej.

Uważał, że jedynym źródłem wiary jest Pismo Święte, negując tym samym tradycję Kościoła – wywodzącą się z czasów apostolskich i pozwalającą na jednolitą interpretację Biblii. Zanegował także rolę papieża i strukturę hierarchiczną Kościoła.

Z nauki Lutra wywodzą się kościoły protestanckie, które już w XVI wieku objęły swoim wpływem północną i znaczną część środkowej Europy. W przeciwieństwie do Kościoła katolickiego, zostały one podporządkowane państwu, co miało bardzo negatywne skutki dla ich późniejszego rozwoju.

Rok 1683 to szczyt ekspansji Imperium Osmańskiego w Europie. Ponad 200 lat wcześniej Turcy zdobyli Konstantynopol, kładąc kres istnieniu Cesarstwa Wschodniorzymskiego. Później opanowali Bałkany, wybrzeża Morza Czarnego, przeważającą część Węgier i stanęli ogromną (niektórzy obliczają ją nawet na 300 tysięcy żołnierzy) armią pod Wiedniem – stolicą Austrii i jednym z głównych miast Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.

Przerażony cesarz Leopold I pokładał nadzieję już tylko w pomocy Polski i jej króla Jana III Sobieskiego.

Habsburg nie zawiódł się. Armia dowodzona przez naszego monarchę rozbiła oddziały Kara Mustafy i powstrzymała na stałe ekspansję Turcji w Europie.

Władcą Francji został dzięki zmianom, jakie zaszły w tym państwie po rewolucji w 1789 roku. Był generałem w służbie republiki, pierwszym konsulem Francji, a w końcu – od 1804 roku – cesarzem Francuzów.

Przez całe swoje panowanie prowadził wojny. Do 1812 roku zwycięskie. W okresie największej potęgi pod jego panowaniem znajdował się obszar od Hiszpanii aż po Niemen. Tam, gdzie stanęły oddziały francuskie, upadał porządek feudalny, a prawa obywatelskie obok szlachty i bogatego mieszczaństwa zyskiwały także klasy niższe.

Napoleon I dał także Europie zespół przepisów i norm prawnych prawa cywilnego – tzw. Kodeks Napoleona, który przez wiele lat w znacznej części obowiązywał m.in. w Polsce (do 1946 roku).

Tak jak Napoleon dał Europie i światu cywilizowane prawo, tak Marks stworzył ideologiczne podwaliny najbardziej zbrodniczego ustroju.

Ten XIX-wieczny myśliciel pochodzący z burżuazyjnej rodziny, w „Manifeście komunistycznym” wezwał do obalenia przemocą dotychczasowego ustroju. Ideałem Marksa było uspołecznienie, a faktycznie upaństwowienie całej gospodarki i likwidacja różnic klasowych.

Przyszłe społeczeństwo komunistyczne powinno być zorganizowane na zasadzie „armii pracy” podzielonej na dwie części – przemysłową i rolną. „Armią” tą sterować będzie państwo. Państwo to weźmie zresztą odpowiedzialność nie tylko za działalność gospodarczą, ale także za wychowanie, naukę i kulturę. Będzie wszechwładne.

Takiego ideału nie zrealizowali najwybitniejsi praktycy marksizmu – z Leninem i Stalinem na czele. Wcielił go w życie dopiero ludobójca Pol Pot w Kambodży.

Ten wskrzesiciel i pierwszy przywódca odrodzonej Polski powstrzymał w 1920 roku pod Warszawą armię bolszewicką Tuchaczewskiego. Gdyby nie Józef Piłsudski, bohaterstwo jego generałów, oficerów i żołnierzy, sowieckie hordy mogły zająć i zniszczyć nie tylko Polskę i jej stolicę, ale pójść znacznie dalej. Przecież, jak stwierdził Tuchaczewski, „po trupie Polski, przez Warszawę przejdziemy do Europy”.

Tak się jednak nie stało. 16 sierpnia 1920 roku w trakcie bitwy warszawskiej dowodzona przez Piłsudskiego grupa uderzeniowa wyszła na tyły Armii Czerwonej i zaatakowała odsłonięte skrzydło, co zadało bolszewikom decydujący cios.

18 decydująca bitwa w dziejach świata zakończyła się polskim zwycięstwem. Dzięki Rzeczypospolitej świat zyskał prawie dwadzieścia lat pokoju.

Był bakteriologiem i lekarzem, a przy tym człowiekiem bardzo skromnym. Mawiał: „To natura wyprodukowała penicylinę, ja ją tylko odkryłem”.

Nawet jeśli tak było, to odkrycie, w 1928 roku, penicyliny – pierwszego w świecie antybiotyku – było przewrotem kopernikańskim w medycynie. Specyfik ten pozwolił leczyć w sposób bezpieczny dla organizmu człowieka szereg groźnych chorób zakaźnych. Wcześniej były one przyczyną cierpienia i śmierci wielu milionów osób.

Dość wspomnieć tu o sławetnej grypie hiszpance, która w ciągu kilkunastu miesięcy na przełomie roku 1918 i 1919 pochłonęła ponad 50 milinów ofiar śmiertelnych – ponad dwa razy więcej niż zginęło w I wojnie światowej.

Ten drugorzędny aktor stał się najwybitniejszym prezydentem Stanów Zjednoczonych w wieku XX. Był popularny nie tylko w swoim rodzinnym kraju, ale przede wszystkim za „żelazną kurtyną”, której mieszkańcom imponował bezkompromisowym antykomunizmem.

Ronald Reagan był przyjacielem wszystkich zniewolonych przez ZSRR narodów. Jak żaden inny polityk na świecie przyczynił się też do upadku tego „imperium zła”, jak bez ogródek określał Związek Sowiecki.

Stało się tak m.in. w wyniku prowadzonego przez niego wyścigu zbrojeń, któremu nie była w stanie dotrzymać kroku niewydolna i przestarzała gospodarka sowiecka.

Reagan wspierał też finansowo opozycję antykomunistyczną w Europie środkowej i wschodniej.

Zanim jeszcze Ronald Reagan rozpoczął walkę z komunizmem, był on. Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski stałą się świętem nie tylko dla ogromnej większości jego rodaków. Na papieża z uwagą patrzyły także inne narody z „bloku państw socjalistycznych”. Jego wezwanie do „odnowy oblicza ziemi, tej ziemi” przyjęli do swoich serc Czesi, Słowacy, Litwini, Węgrzy. Papież mówił także do nich.

I, jak pokazały następne lata, w tych słowach była ogromna siła i moc. Dość porównać dwie daty – 1979 i 1989. Zaledwie dziesięć lat, a zmieniło się wszystko.

Wielka w tym zasługa papieża z Polski. I choć osławione pytanie Stalina: „ile papież ma dywizji?” skierowane było w stronę Piusa XII, także Jan Paweł II mógł odpowiedzieć, że ma ich bardzo dużo, a ich otwarte serca mają większą moc nic karabiny.