Piersi starzeją się szybciej niż reszta ciała
Jak sugerują testy systemu pozwalającego określać wiek na podstawie próbek krwi lub tkanek, tkanka piersi starzeje się szybciej niż reszta ciała kobiety, natomiast serce znacznie wolniej - informuje "New Scientist".
Wraz z wiekiem zmienia się wzorzec chemicznych znaczników naszego DNA. Każdy gen ulega w większym lub mniejszym stopniu metylacji - grupy metylowe są dodawane lub usuwane, co może hamować lub pobudzać ekspresję genów.
Zespół Steve'a Horvatha z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles wykorzystał te zmiany do oceny wieku badanych osób. Najpierw przeprowadzono dokładną analizę statystyczną metylacji w przypadku 7 844 próbek 51 różnych typów zdrowej tkanki. Były to zarówno tkanki płodów, jak i osób mających 101 lat.
Analiza pozwoliła wyeliminować metylację związaną z konkretnymi tkankami, pozwalając skoncentrować się na procesie dotyczącym całego organizmu. Udało się zidentyfikować 353 specyficzne regiony genomu, których metylacja z wiekiem zwiększa się lub zmniejsza w niemal wszystkich tkankach. Udało się stworzyć algorytm, który na podstawie metylacji określał wiek tkanek.
Skuteczność algorytmu została zweryfikowana poprzez badanie tysięcy kolejnych próbek, których wiek był znany. Jak mówi Horvath, metoda jest dwa razy dokładniejsza od polega na mierzeniu długości telomerów (końcowe fragmenty chromosomów, które skracają się z wiekiem).
Pomiar metylacji daje wynik z dokładnością do 3,6 roku w 96 proc. przypadków, podczas gdy mierzenie długości telomerów - 53 proc. Najdokładniejsze wyniki badanie metylacji daje u osób przed 30. rokiem życia.
Badanie pozwala także porównywać "metylacyjny wiek" różnych tkanek. W przypadku zdrowej tkanki pobranej z piersi kobiet w wieku 55-60 lat wydaje się ona o 2-3 lata starsza od reszty ciała. Natomiast u obu płci w tym wieku serce jest średnio o 9 lat "młodsze" niż inne tkanki.
Prawdopodobnie piersi "postarza" ciągła ekspozycja na hormony, podczas gdy serce "odmładzają" komórki macierzyste.
Także tkanki nowotworowe sprawiają wrażenie starszych niż zdrowe - jak wykazały badania 20 nowotworów 20 różnych narządów, średnio o 36 lat.
Ponieważ starzenie się jest czynnikiem ryzyka dla wszystkich nowotworów, Horvath sugeruje, że przedwczesne starzenie tkanki piersi może wyjaśniać, dlaczego jest to najczęstszy nowotwór występujący u kobiet.
Jako że metoda pozwala badać również krew, mogłaby pomóc w ustalaniu wieku sprawcy przestępstwa, na przykład mordercy, który został zraniony w walce z ofiarą. Także badanie tkanki uzyskanej podczas biopsji mogłoby ujawnić jej przyspieszone starzenie, mogące świadczyć o procesie nowotworowym.
Niewykluczone, że działając na proces metylacji, dałoby się opóźnić starzenie.
Opracowany przez Horvatha algorytm jest dostępny dla innych naukowców, którzy mogą prowadzić tą metodą własne badania nad tkankami.