Pigułka, która wymaże wszystkie złe wspomnienia...
Pragniesz zapomnieć o jakiejś traumie z dzieciństwa, straszliwej tragedii albo nieszczęśliwej miłości? Wystarczy jedna tabletka.
Najwyraźniej naukowców mocno zafascynowała wizja przedstawiona w głośnym filmie Michaela Gondry i Charliego Kaufmana, "Zakochany bez pamięci", w którym to grupka naukowców wkradała się do mózgów swoich klientów i pieczołowicie usuwała z nich wszystkie wspomnienia przypominające im o nieudanej i bolesnej miłości. W hicie z 2004 roku, filmowi specjaliści wierzyli, że człowiek jest w stanie rozpocząć nowe życie jedynie z czystą kartą, inaczej trud jest próżny. Okazuje się, że podobnego zdania są uczeni z wielu światowych ośrodków akademickich, w których równolegle prowadzone są pracę nad kasowaniem nieprzyjemnych wspomnień. A jest co kasować...
Wystarczy pomyśleć o tych wszystkich ludziach, będących ofiarami szoku pourazowego, ataków terrorystycznych, czy brutalnych przestępstw, które migają im przed oczami jeszcze na długo po samym wydarzeniu. Pigułka miałaby też pomagać weteranom wojennym, zgwałconym kobietom, ludziom o złamanych sercach i tym wszystkim, którzy przeżyli cokolwiek, czego przeżyć nie powinni - a więc spektrum działania leku jest bardzo szerokie. "Niektóre stresujące wydarzenia powinny być zapomniane możliwie błyskawicznie, inaczej przerodzą się w zaburzenia lękowe, utrudniające egzystencję", mówi doktor Robert Pawlak z Leicester University. "Zaburzenia psychiczne powstałe w wyniku traumatycznych wydarzeń dotykają nawet do 30% populacji", dodaje badacz.
Powiedzmy, że usuwanie wspomnień zostało należycie uargumentowane, ale tu rodzi się niezwykle frapujące pytanie: Jak się w ogóle do tego zabrać? Otóż, jak udowadniają tęgie głowy, istnieją różne metody...
Przykładowo, "Daily Mail" podaje, że Szwajcarzy pod wodzą Andreasa Lüthi z "Friedrich Miescher Institute", odnoszą sukcesy na tym polu, dzięki zaburzaniu pracy ciała migdałowatego, odpowiedzialnego m.in. za nabywanie reakcji lękowej. Specjaliści wierzą, że właśnie w ciele migdałowatym rodzi się depresja oraz stany lękowe, a niedawno "Focus" podał do wiadomości, że neurolodzy z "California Institute of Technology" umiejscowili w tym skupisku komórek nerwowych strach przed biedą. A więc jeśli szukać w mózgu człowieka odpowiednika puszki Pandory, to z pewnością najbliżej do tego jest właśnie ciału migdałowatemu. Szwajcarzy wykorzystali ten fakt do wypracowania metody pozwalającej na "rozpuszczenie bariery wokół ciała migdałowatego", co zaowocowało także "rozpuszczeniem negatywnych wspomnień". Rzecz zbadano na szczurach - te wyzbyły się awersji do znienawidzonego dźwięku, a więc puszkę Pandory zamknięto...
Z kolei, uczeni z brytyjskiego Leicester University, wspierani przez wspomnianego już wcześniej doktora Roberta Pawlaka, wypracowali inną metodę - otóż oni odkryli, że u myszy, których organizmy produkowały zbyt mało proteiny o nazwie lipocalin-2, negatywne wspomnienia i lęki znacznie bardziej zakorzeniały się w psychice, niż u osobników z normalnym poziomem tej proteiny. Niepamięci w zwiększonej dawce proteiny upatrywali także Amerykanie z Medical College of Georgia.
Jak pisze Krzysztof Kęciek z tygodnika "Przegląd": "Zespół badaczy, na którego czele stał Joe Tsien z Medical College of Georgia, tak zmienił pamięć myszy, że "zapominały" nie tylko wywołujące lęk przeżycia sprzed godziny, lecz także takie, które wydarzyły się przed miesiącem. Naukowcy wykorzystali fakt, że proces tworzenia się wspomnień przebiega w czterech fazach - rejestracja, konsolidacja, przechowywanie i odtwarzanie. Dr Tsien i jego koledzy 'wymazali' złe wspomnienia podczas fazy czwartej. Inna pamięć myszy nie doznała uszczerbku. 'Precyzyjne likwidowanie pamięci nie należy już do sfery fantastyki naukowej', napisali badacze na łamach magazynu 'Neuron'."
Z pewnością któraś z tych metod już wkrótce zawita na rynek w postaci tabletki - naukowcy są przekonani, że pierwszy taki środek dostępny będzie w aptekach już w przeciągu najbliższych dziesięciu lat. Chociaż ci najbardziej spragnieni ukojenia napędzanego zapomnieniem już teraz mogą kombinować na własną rękę z wymazywaniem, co bardziej przykrych wspomnień. W jaki sposób? Holenderscy naukowcy udowodnili, że w tych sprawach nieźle radzi sobie propanol, a ten znaleźć można w beta blokerach, przepisywanych pacjentom z chorobami serca. Jednak wszystkich nadgorliwców przestrzegamy, aby wcześniej dobrze zastanowili się nad tym, czy kasowanie wspomnień to aby najlepsza z dróg prowadzących do poukładania sobie życia...
Krytycy "pigułki od zapominania" przestrzegają, że w wyniku podobnej kuracji człowiek może stracić znacznie więcej, niż wspomnienie umierającego na rękach pieska - co, jeśli środek pochłonie ofiary w postaci tych najwspanialszych ludzkich wspomnień? Istnieje też spore prawdopodobieństwo, że sama pigułka będzie wadliwa i, w momencie kiedy przerwie się kurację, uszkodzeniu ulegnie np. pamięć długotrwała. Zresztą, nie bez kozery ukuto powiedzonko, że człowiek uczy się na własnych błędach. To właśnie za sprawą tych wszystkich blizn na psychice stajemy się bardziej odporni w przyszłości, jesteśmy też w stanie znieść więcej i - co najważniejsze - nie powtarzamy milion razy tych samych błędów. O czym pamiętał Charlie Kaufma, scenarzysta "Zakochanego bez pamięci" - w oryginalnej wersji scenariusza, ostatnia scena przedstawia starą i schorowaną Clementine, która po raz setny zgłasza się na zabieg wykasowania pamięci, natomiast gdy recepcjonistka spogląda na jej kartę, zauważa że wszystkie procedury obejmowały
wspomnienia zw. z jednym mężczyzną: Joelem Barishem.
MW/PFi