Nazwą taką określa się substancje psychoaktywne, przy pomocy których można uzyskać od człowieka informacje, których nie może lub nie chce on ujawnić. Serum prawdy używane było przez policję i służby specjalne w USA, Indiach i Rosji w trakcie przesłuchań, a także w psychiatrii w leczeniu objawów manii i katatonii.
Metodę stosowania serum określa się mianem narkoanalizy. Polega ona na powolnym dożylnym podawaniu środków farmakologicznych mających na celu wprowadzenie człowieka w stan tzw. subnarkozy. Do środków wykorzystywanych w tym celu zalicza się między innymi krótko działające barbiturany jak np. amytal sodu i tiopental (pentotal sodu) i skopolaminę.
Jeśli chodzi o skuteczność narkoanalizy, zdania wśród uczonych są podzielone. Niektórzy uważają za słuszne stosowanie „eliksiru prawdy”, zwłaszcza w obliczu wydarzeń ostatnich kilkunastu lat, takich jak choćby walka z terroryzmem po atakach z 11.09.2001 r. Inni natomiast podważają jego skuteczność twierdząc, że żaden środek chemiczny nie jest w stanie zmusić nikogo do przyznania się do winy, tym bardziej, że po podaniu barbituranów człowiek nadal może kłamać, mieć halucynacje, bełkotać, a także jest bardziej podatny na sugestie z zewnątrz. Ponadto podawanie barbituranów o krótkim okresie działania jest pomocne w ułatwianiu komunikacji z otoczeniem u pacjentów, czy przestępców, którzy z różnych powodów przestali mówić, natomiast nie może „przywrócić” im pamięci odnośnie wydarzeń z przeszłości.
Obecnie stosowanie serum prawdy w procesie śledczym jest zabronione, gdyż może być ono niebezpieczne dla zdrowia i życia badanego, a poza tym jest traktowane jako forma tortur. Ogranicza również, nadane przez konstytucję, prawo do zachowania milczenia przez oskarżonego.
W ubiegłym roku na nowo rozgorzała dyskusja na temat stosowania substancji psychoaktywnych podczas przesłuchań po tym, jak sędzia stanu Colorado wyraził zgodę na użycie tzw. serum prawdy, najprawdopodobniej w postaci krótko działającego barbituranu, w przesłuchaniu Jamesa Holmesa, podejrzanego o dokonanie masakry w kinie Aurora 20.07.2012 r. Miało to pomóc w ustaleniu czy był on poczytalny w chwili popełniania zbrodni. Niestety nie przyniosło to zamierzonych skutków.
Najstarszym, a jednocześnie jakże skutecznym, ogólnodostępnym i doskonale wszystkim znanym środkiem służącym do ujawnienia prawdy jest oczywiście alkohol, a wiedzieli o tym już starożytni dając temu wyraz w sentencji In vino veritas (łac. w winie prawda).
**[
ZOBACZ TEŻ: Wielki eksperyment modlitewny ]( http://www.nauklove.pl/wielki-eksperyment-modlitewny/ )**