Doświadczenie zawodowe, przebyte liczne negocjacje, ukończenie prestiżowych uczelni nie gwarantują nam bezbłędnych decyzji. Czynnikiem, który może poważnie namieszać w tych decyzjach są hormony.
Hormony towarzyszą nam przez całe życie. Te związki chemiczne, mimo że występują w bardzo małych ilościach w naszym organizmie, niezwykle skutecznie wpływają na nasze Zycie. Od nich zależy nasz wzrost, zachowanie, owłosienie, otyłość czy seksualność. Hormony są jednym z najczęściej badanych związków przez naukowców, zaś ich bezwzględne oddziaływanie na nas, jest do dziś przedmiotem sporu wielu badaczy. Jednym z najczęściej badanych hormonów jest testosteron, który występuje u kobiet i mężczyzn, zaś jego stymulowanie na nasz organizm zaczyna się już w łonie matki. – To właśnie testosteron powoduje chęć podejmowania ryzykownych decyzji, determinuje do osiągania sukcesu, stawia ów sukces zawodowy ponad rodzinę czy rodzicielstwo – mówi Jacek Santorski, psycholog biznesu.
Testosteron, uważany za hormon męski występuje u obu płci. To właśnie on wpływa u mężczyzn na budowę ciała, owłosienie, zwiększa libido, ale wpływa korzystnie również na zawartość cholesterolu we krwi. Jego niedobór powoduje również wzrost poziomu lipidów co w efekcie może prowadzić do chorób układu krążenia, między innymi choroby więcowej. Niemniej mężczyźni z wysokim poziomem tego związku chemicznego mają silnie rozwiniętą sferę emocjonalną, są pewniejsi siebie, skorzy do ryzyka, często także bardziej agresywni. Są to cechy przywódcze na które powoływali się politycy już w pierwszej połowie XX wieku, kiedy prawa kobiet były jeszcze bardzo ograniczone. Wówczas naukowcy-mężczyźni za kartę przetargową o wyższości mężczyzn traktowali testosteron, który w ówczesnych czasach uważano za nieistotny u kobiet.
Nic bardziej mylnego. U niektórych kobiet testosteron występuje podwyższony poziom testosteronu. Wszak nie mają one tak rozbudowanej potrzeby macierzyństwa, rodziny. Mają one za to wiele cech przywódczych, a w konfrontacji z innymi kobiecymi cechami powodują u nich naprawdę duże sukcesy zawodowe, ogromną skuteczność. Ponadto kobiety z większą ilością testosteronu są często uważane przez mężczyzn za znacznie sensowniejsze, rzadziej wychodzą także za mąż – podkreśla Jacek Santorski. Rzadko u kobiet praktykuje się leczenie hormonalne tym związkiem chemicznym, bowiem inwazyjne stosowanie może powodować wiele niepożądanych działań, jak na przykład nienaturalny przyrost tkanki mięśniowej, owłosienie typy męskiego czy zmianę głosu. Kobiety z większą ilością naturalnego testosteronu już jako małe dziewczynki wybierają częściej zabawę w wojnę, wolą bawić się klockami niż lalkami, są bardziej skore do bójek, często acz krzywdząco nazywane są „chłopczycami”.
W biznesie nadmiar testosteronu nie jest jednak tak pożądany u mężczyzn ja u kobiet. W wyniku wielu badań stwierdzono, iż mężczyźni z jego nadmiarem na managerskich stanowiskach są skłonni do zbyt dużego ryzyka. To tym samym powoduje podejmowanie decyzji na podstawie własnego ego, własnego zdania, a nie na podstawie dogłębnej analizy problemu czy trafności ze skutkiem pozytywnym dla firmy. Wówczas za podjęcie decyzji odpowiedzialny jest właśnie testosteron a nie ostateczny wynik, na przykład finansowy instytucji, którą reprezentuje ów manager. Często to zjawisko występuje u młodych zarządców, bowiem z wiekiem jego poziom obniża się. Norma u mężczyzny w wieku do 30 lat to 2,2–9,8 nanograma na mililitr we krwi. W zależności od trybu życia, aktywności seksualnej, stanu zdrowia, odżywiania pomiędzy 20 a 80 rokiem życia ilość tego hormonu może się zmniejszyć nawet o 60 procent.
Zespół Scotta Huettela z Duke University w Durham z Karoliny Północnej przeprowadzili test na 298 osobach, kobiet i mężczyzn. Postawiono ich przed wyborem wzięcia określonej ilości pieniędzy lub zaryzykowania, z możliwością wygrania znacznie większej ilości. Wielu ankietowanych zdecydowało się na „pewną” gotówkę. Część jednak zdecydowała się na ryzyko, bez gwarancji sukcesu a nawet odejścia z kwitkiem. U tej grupy właśnie stwierdzono najwyższy poziom testosteronu. Naukowcy ponadto odkryli, że ten związek chemiczny wpływa także na chęć, a właściwie niechęć do fuzji czy łączenia firm. Prezesi z największą ilością męskiego hormonu byli bardziej skorzy do przejęć, nawet wrogich niż racjonalnych fuzji. Z goła inaczej dzieję się w przypadku hormonu kobiecego, oksytocyny, który do niedawna był postrzegany jako hormon uwalniany jedynie przy porodzie u kobiety. Wraz z rozwojem endokrynologii udowodniono, że związek ten uwalniany jest przez całe życie kobiety. Co ciekawe występuje również u mężczyzn, szczególnie w
wieku rozrodczym i aktywności seksualnej. Oksytocyna to związek, który odpowiedzialny jest za tak zwaną „chemię” między partnerami. To właśnie ten związek powoduje znacznie większe przywiązanie kobiety do mężczyzny po „pierwszym razie”, mimo iż planowała tylko „szybki, jednorazowy seks”. Hormon ten nie pozwala się kobiecie szybko uwolnić od takiego przywiązania co powoduje w jej wyobraźni na przykład plany na przyszłość czy chęć posiadania dzieci z takim partnerem.
U mężczyzny z kolei testosteron może szybko zniwelować działania kobiecego hormonu, tym samym szybciej uwolni się od takiego związku czy potrzeb. Poziom oksytony wzrasta również u młodych ojców, gdzie wówczas pojawia się potrzeba ojcostwa, zmniejszenie ryzykownych zachować z uwagi na dobro dziecka. Dlatego często mówimy, iż facet naprawdę się zmienił od kiedy został ojcem. Tym samym przekłada się to również na biznes, bowiem stwierdzono iż ten hormon „usypia” rozum. Zarówno naukowcy z Izraela, jak i Stanów Zjednoczonych udowodnili, że managerowie, którzy są pod wpływem tego hormonu znacznie bardziej emocjonalni wobec podejmowanych decyzji, jak również dalecy od ryzyka. To właśnie oni bardzo racjonalnie, tym samym relatywnie analitycznie i spokojnie podchodzą do problemów spotykanych na ścieżce zawodowej. W przeciwieństwie do testosteronu, potrzebna jest dla takich osób także stabilizacja. Hormony w biznesie są od niedawna przedmiotem badań wielu naukowców. Wyniki są w wielu przypadkach bardzo podobne. To one
właśnie bardzo często odpowiadają za nasze zachowania, decyzje czy dobro firmy.
W 1964 r. osobisty lekarz Huberta Humphreya, dr. Edgar Berman, w odpowiedzi na wygranie wyborów do Kongresu Patsy Mink, stwierdził iż kobiety nie powinny piastować stanowisk przywódczych z uwagi na wahania nastrojów w cyklu miesiączkowym za co odpowiadają hormony. Jakże bardzo się mylił, kiedy Patsy Mink, była uważana, za jednego z najbardziej skutecznych polityków na ówczesnej scenie politycznej Stanów Zjednoczonych. W kongresie zasiadała 12 kadencji. W jej biografii można zauważyć, że była również głową rodziny, miała wykształcenie inżynieryjne i prezesem spółki geodezyjnej. Wtedy były to stanowiska piastowane wyłącznie przez mężczyzn. Dzisiaj możemy podejrzewać, że to właśnie podwyższony poziom testosteronu był motorem jej sukcesu.
Konsultacja lekarz specjalista seksuolog, ginekolog dr Krzysztof Bojar
