Co pić, by zdrowym być

Najprostszą, a zarazem najskuteczniejszą, metodą ograniczenia ryzyka powstania kamieni w układzie moczowym jest możliwie duże rozcieńczenie moczu. W zagęszczonym moczu mogą się wytrącać kryształy zawartych w nim substancji mineralnych, a w konsekwencji powstawać złogi, czyli kamienie. Odpowiednio rozcieńczony mocz ma jasną, słomkowożółtą barwę, a zagęszczony jest ciemny, wysycony, kolorem przypomina mocną herbatę.

Woda zdrowia doda

Żeby rozcieńczyć mocz, należy pić przez cały dzień (również przed snem)
niewielkimi porcjami 2,5-3 litry płynów na dobę. Przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych, trwające osiem lat badania obserwacyjne, w których wzięło udział ponad 96 tys. kobiet (Nurses' Health Study II), wykazały, że u osób, które wypijają w ciągu doby 2,7 litra płynów, ryzyko nawrotu kamicy nerkowej spada o niemal jedną trzecią w porównaniu z osobami, które piją mniej niż 1,4 litra płynów na dobę. Ilość wypijanych napojów należy zwiększyć w ciepłym klimacie, podczas wysiłku fizycznego i po nim, przy uprawianiu sportów (im bardziej się poci dana osoba, tym więcej powinna ona pić), a także w razie biegunek i wymiotów.

Najlepsze są płyny o pH zbliżonym do neutralnego - czyli woda (stołowa, przegotowana, wody mineralne nisko zmineralizowane), która powinna stanowić co najmniej połowę płynów. Można pić słabą herbatę, zalecane są herbatki ziołowe i owocowe.

Soki owocowe zawierające dużo potasu i magnezu powodują zwiększenie ilości wydalania cytrynianów (substancji, które mogą hamować powstawanie kryształów)
z moczem. Dobroczynny wpływ może mieć picie soku pomarańczowego. Unikać należy jednak soku grejpfrutowego. Przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych badania, w których wzięło udział w sumie ponad 120 tys. osób, wykazało, że picie 240 ml soku z grejpfrutów dziennie znacząco zwiększa ryzyko kamicy. Podobne działanie ma systematyczne picie kakao, które zawiera szczawiany.

Co szkodzi, co pomaga

Wypijanie szklanki herbaty dziennie zmniejsza ryzyko powstania kamicy u osób, które na to schorzenie nie chorują. Podobne działanie u takich osób ma kawa. Długo parzonej, mocnej herbaty, a także kawy powinny jednak unikać osoby, u których kamicę nerkową już rozpoznano. Jeśli decydujemy się już na filiżankę kawy - to tylko naturalnej. Kawy typu instant zawierają trzykrotnie więcej szczawianów, które są budulcem kamieni nerkowych.

Niskoprocentowy alkohol - piwo i wino - pity w niewielkich ilościach (240 ml dziennie) zmniejsza ryzyko kamicy moczowej. Co ciekawe, większe działanie protekcyjne ma wino (obniża ryzyko powstania złogu o prawie 40 proc. u mężczyzn i prawie 60 proc. u kobiet). Takiego działania nie ma jednak alkohol wysokoprocentowy. Pamiętać jednak należy, że regularne spożywanie alkoholu może prowadzić m.in. do uzależnienia, a poza tym do poważnych, czasem śmiertelnych schorzeń wątroby.

Żeby przeciwdziałać kamicy, warto też sięgnąć po wieloskładnikowe preparaty ziołowe. Nie tylko zwiększają diurezę, ale również sprzyjają wypłukiwaniu tzw. piasku z dróg moczowych.

Dr n. med. Ryszard Hanecki