Komunistyczna bojówka
U swego zarania Milicja Obywatelska składała się bowiem głównie z partyzantów Armii Ludowej, oddelegowanych w jej szeregi żołnierzy Wojska Polskiego i członków PPR. Podporządkowana została Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego (kolejna kalka z ZSRR).
MO była po prostu partyjną bojówką. Widoczne było to zwłaszcza w okresie stalinowskim, w latach 1944-1956, gdy milicji używano do walki z niepodległościowym podziemiem i legalną opozycją polityczną z Polskiego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Pracy. MO zastraszała także zwykłych obywateli, którzy byli z rozmaitych przyczyn niewygodni dla "ludowej władzy", na przykład w czasie fałszowania wyników referendum w 1946 roku i fałszowania wyniku wyborów do Sejmu w roku 1947, czy protestów czerwcowych w Poznaniu w 1956 roku.
W tym czasie Milicja Obywatelska bardzo ściśle współpracowała z organami bezpieczeństwa (późniejszej Służby Bezpieczeństwa), którym była faktycznie podległa. Zmieniło się to po październiku 1956 roku.