F‑35 oczami pilota. Konstrukcyjny bubel czy najlepszy myśliwiec świata?
Kontrowersyjna maszyna
Gdyby zebrać wszystkie artykuły, które napisano o F-35, wyszłoby z nich zapewne opasłe tomisko. Najnowocześniejszy myśliwiec piątej generacji wzbudzał kontrowersje na każdym etapie – od projektu po budowę oraz testy. Niekończące się spory między zwolennikami oraz przeciwnikami maszyny toczyły się w Stanach Zjednoczonych oraz za granicą. Krytycy zarzucali, że „najbardziej oczekiwany samolot dekady” i „najnowocześniejszy myśliwiec” to w istocie konstrukcyjny bubel, przereklamowana i chybiona inwestycja, która z pewnością nie zapewni USA długich lat dominacji w powietrzu. Sporo kontrowersji wzbudzały również horrendalnie wysokie koszta projektu.
Na F-35 warto jednak spojrzeć od strony praktyka, czyli pilota. Fox News przeprowadził wywiad z kapitanem Jamesem Schmidtem, pilotem 399. Skrzydła Myśliwskiego Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych, który zrecenzował samolot od deski do deski, poczynając od kształtu konstrukcji, kończąc na tajnikach pilotażu. Całość wypada mocno in plus.
ZOBACZ TEŻ:
Niewidzialny i nieuchwytny
Zacznijmy od technologii stealth, która jest swoistym znakiem rozpoznawczym F-35. Według Schmidta, ten aspekt konstrukcji robi naprawdę duże wrażenie. - Tym, co sprawia, że F-35 jest tak unikalny i skuteczny, to jego możliwości związane ze stealthem – podkreśla pilot w wywiadzie dla FoxNews. - Twoją uwagę zwraca kształt statku powietrznego. Zauważasz kąty nachylenia drzwi (…), specyficzny materiał, którym pokryte są skrzydła i załamanie otworu silnika. Wszystko to sprawia, że samolot jest nieuchwytny dla współczesnych radarów.
ZOBACZ TEŻ:
Jak schłodzić płomienie?
Stealthowy płaszcz nie tylko gubi radary, ale również… chłodzi. F-35 może osiągać prędkość prawie 2000 km/h. Ciepło wydzielane przez silnik podczas lotu z taką prędkością mogłoby stanowić ważny trop pozwalający przeciwnikowi wykryć samolot i skierować w jego stronę np. naprowadzane termicznie rakiety. By tego uniknąć, F-35 jest wyposażony w specjalne absorbery ciepła, które obniżają temperaturę m in. w okolicach silnika. Zagrożenie ze strony czułych na termikę detektorów jest zatem zredukowane.
ZOBACZ TEŻ:
Ukryta broń
Wysoki stopień niewykrywalności zapewnia również konstrukcja węzłów uzbrojenia, czyli elementów konstrukcji przystosowanych do przenoszenia m.in. broni. Na skrzydłach F-35 umieszczono sześć węzłów podwieszeń, ale dwa dodatkowe znajdują się wewnątrz maszyny. - To pozwala zachować właściwości stealth podczas przenoszenia uzbrojenia. Można lecieć z pociskami czy bombami, ale wszystko jest zamknięte w środku. Dopiero gdy nadejdzie potrzeba ich użycia i mamy namierzony cel, drzwi się otwierają, broń wylatuje, a drzwi z powrotem się zamykają i potencjał stealth jest zachowany – tłumaczy Schmidt.
Przypomnijmy, że F-35 może przenosić rakiety ziemia-powietrze AGM-88 AARGM, rakiety powietrze-powietrze AIM-120 AMRAAM, AIM-9X Sidewinder lub IRIS-T, pociski Brimstone oraz pociski przeciwskrętowe, a także bomby Mark 84, Mark 83 i Mark 82, bomby kasetowe Mk. 20 Rockeye II, bomby Paveway oraz bombę nuklearną B61. Maksymalna masa uzbrojenia wynosi około 8 ton.
ZOBACZ TEŻ:
Pokładowa panorama
„Niewidzialność” to jednak nie wszystko. F-35 sprawia, że pilotujący go lotnik jest niemal dosłownie „wszechwidzący” i ma oczy dookoła głowy. - Samolot wyposażony jest w mnóstwo kamer. To pozwala mi mieć widok 360 stopni – wyjaśnia Schmidt. - Samolot „zbiera” wszystkie widoki kamer i przekazuje obraz do wyświetlacza mojego hełmu. Jeśli obrócę głowę, by się rozejrzeć, kamery również się obracają, ale obraz pozostaje pełny i ciągły, mimo że się rozglądam.
ZOBACZ TEŻ:
Samolot, który lata sam
Jedną z ważniejszych zalet F-35 i tym, co sprawia, że piloci go uwielbiają, jest jednak łatwość pilotażu. - Do tej pory latałem na innym sprzęcie, który jest troszeczkę starszy – mówi Schmidt. - Moim zdaniem to zdumiewające, że udało się zbudować samolot, który pozwala pilotowi skupić się na aspektach taktycznych, zamiast zamartwiać się o to, czy dolecimy w miejsce walk i czy powrócimy do bazy.
Schmidt chwali również niezwykle zaawansowanego autopilota oraz łatwość, z jaką F-35 przychodzi lądowanie. Pilot wieszczy samolotowi długą i świetlaną przyszłość – uważa, że na myśliwcu polatamy co najmniej do roku 2050. Podkreśla również, że samolot stanowi doskonałe dopełnienie dla F-22 (starszy myśliwiec stealth, produkcję zakończono w 2011 roku) oraz B-2 (bombowiec strategiczny stealth).
