Godzina W - Polska walczy

W Warszawie wyczuwało się nadchodzący przełom. Przez miasto cofały się pobite oddziały i kolumny rannych Niemców. Dowództwo Armii Krajowej w porozumieniu z rządem w Londynie przygotowywało powstanie, które pozwoliłoby pokonać słabnącego wroga, którego to oddziały są w odwrocie, ale przede wszystkim ustanowić w stolicy Polski legalną władzę. Sowieci w lipcu 1944 roku, powołali do życia tzw. Rząd Lubelski złożony z Polskich komunistów do tej pory w większości przebywających w Rosji. Rząd ten spełniał polecenia płynące z Kremla i na dobrą sprawę był tylko fasadą władzy.

W samej stolicy, która cierpiał pod okupacją, pełnej egzekucji i aresztowań, nastroje wśród żołnierzy podziemia były bardzo optymistyczne. Liczono na szybki sukces i rozbrojenie jednostek Niemieckich stacjonujących w mieście. Tadeusz „Bór” Komorowski, dowódca AK wydał rozkaz rozpoczęcia powstania w dniu 1 sierpnia 1944 roku. Podstawą do wydania takiego rozkazu były informacje o pojawieniu się sowieckich czołgów na warszawskiej Pradze.

Godzinę "W" wyznaczono na siedemnastą
AK rozpoczęła walkę, jednak większość oddziałów w stolicy nie osiągnęło gotowości bojowej. Zbyt późno ogłoszona mobilizacja sprawiła że żołnierze nie zdążyli do swoich rejonów koncentracji. Po godzinie 13, walki rozpoczęły się na Żoliborzu. W całej Warszawie dochodziło do wymiany ognia tuż przed godziną siedemnastą.

Zobacz również Snajper przy pracy (cichy zabójca) Pierwsza Pancerna – legenda gen. Maczka** **Bałtyk: ulubiony cmentarz boga mórz - Neptuna Żelazne morskie potwory** **Czynnik strachu. Czołgi, które niszczyły i zabijały Śmierć w puszce, czy koszmar podwodnych okrętów

Powstańcy utracili atut zaskoczenia. Niemcy przygotowani do obrony odparli większość ataków. W całym mieście dochodziło do potyczek z patrolami niemieckiej policji, oddziałami wojska i SS. AK podjęła próbę przejęcia najważniejszych urzędów i budynków. W Śródmieściu szturmowano np. budynki Poczty Głównej i gmach PKO. Udało się zając budynek Prudentialu, najwyższy przedwojenny budynek w Warszawie. Atakowano Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych, koszary policji „Granatowej”.

W innych dzielnicach atakowano posterunki policji, składy broni, budynki administracyjne, forty oraz Cytadelę. Podjęto nieudaną próbę opanowania mostów na Wiśle. Nieprzyjaciel stawiał zorganizowany opór broniąc się w punktach oporu osłoniętych bunkrami i zasiekami. Niemcy przeprowadzali kontrataki w wielu miejscach odzyskując teren utracony przed kilkoma godzinami. Do działań przeciw powstańcom włączyły się jednostki przejeżdżające przez miasto w drodze z, lub na front. Często źle wyszkolone i jeszcze gorzej uzbrojone plutony i kompanie ponosiły bardzo wysokie straty.

Jednostki powstańcze nie oczyściły dzielnic z Niemców, nie udało się zdobyć ważniejszych obiektów w mieście. Garnizon Niemiecki odparł pierwszy taka Armii Krajowej. Powstańcy stracili pięćdziesiąt procent żołnierzy, którzy tego dnia ruszyli do walki. Utracono wiele sztuk broni i niewiele jej zdobyto.

Dowództwo niemieckiej 9 armii, poprosiło o nadesłanie posiłków w postaci jednostek policyjnych. Jednostki te złożone w większości z oddziałów wschodnich SS oraz kompanii karnych okryły się złą sławą mordując dziesiątki tysięcy mieszkańców Warszawy, paląc, gwałcąc i rabując.

Tak rozpoczęło się największe Powstanie w okupowanej Europie. Armia Czerwona nie przyszła z pomocą zatrzymana przez Stalina, który rękami nazistów chciał rozprawić się z politycznym wrogiem za jakiego uważał AK. Zachodni alianci starali się pomagać wysyłając z południa Europy samoloty zrzucające broń i zaopatrzenie dla Powstańców. Jednak brak większych możliwości technicznych oraz brak woli politycznej sprawił, że Warszawa musiała radzić sobie sama.

Powstanie miało trwać kilka dni, a trwało sześćdziesiąt trzy. Dwa miesiące walk i zniszczenia. Koszt Powstania był ogromny: sto dwadzieścia tysięcy zabitych cywilów, dwadzieścia tysięcy poległych żołnierzy. Warszawa jako miasto - przestała istnieć! Można różnie oceniać rozpoczęcie powstania, ale Powstańcy zasługują na wielki szacunek i hołd, którego odmawiano im przez wiele lat komunizmu.

Piotr Langenfeld

Zobacz również Snajper przy pracy (cichy zabójca) Pierwsza Pancerna – legenda gen. Maczka** **Bałtyk: ulubiony cmentarz boga mórz - Neptuna Żelazne morskie potwory** **Czynnik strachu. Czołgi, które niszczyły i zabijały Śmierć w puszce, czy koszmar podwodnych okrętów